De World Bank is weer met de ‘ease to doing business index’ uitgekomen en weer constateert het financieel instituut en ook wij dat Suriname nog aanmoddert en steeds achter raakt op landen die klinkende prestaties boeken. De echte movers in het Caribisch gebied zijn Trinidad, Jamaica en Bahamas. Waar Suriname 2 hervormingen noteert, laten deze drie landen 6 hervormingen optekenen. In Suriname is het al een hele tijd mogelijk om binnen 14 dagen een nv op te richten, maar nog altijd staat in het World Bank rapport vermeld dat het 208 dagen (iets minder dan eerder) kost om een zaak op te starten en 13 processen. Suriname wordt genoemd als de tegenhanger van de landen waar het gemakkelijk is om zaken te doen. De internationale zakenmensen die de samenvatting zullen doornemen, zullen de naam Suriname al in de 4de zin tegenkomen en niet in een prettig verband. De versoepeling van het oprichten van bedrijven die de laatste maanden zou zijn bereikt, wordt wel erkend en vertaald in een internationaal erkende rangschikking. Ondanks de verbetering met 3 plaatsen is de vooruitgang van Suriname niet noemenswaardig genoeg voor de World Bank en haar International Finance Corporation. De World Bank Group merkt op dat in het Caribisch gebied er drie landen zijn die stappen hebben ondernomen om het businessklimaat te veranderen in het afgelopen jaar: Jamaica, Bahamas en Trinidad. Opmerkelijk is dat het Suriname moeite kost om hervormingen door te voeren, ondanks het feit dat in deze regering meer ruimte is voor bedrijfslevenorganisaties mede vanwege de achtergrond van de vicepresident. De vp was nadrukkelijker in de poging van de regering om de rangschikking van Suriname te verbeteren. Met 3 plaatsen zijn we opgeschoten, maar met 189 landen zitten we toch in de slechte helft van de index. Opvallend is dat wij vrij hoog scoren bij 3 aspecten (elektriciteit, bouwvergunningsafhandelingen en belasting) door binnen de top 50 te zitten, maar ook in de bottom 10 als het om andere onderwerpen gaat. Overall scoren we een 161 onder 189 landen. Slechts Haïti, een land dat met rampen is getroffen, doet het slechter dan ons. De afstand tussen ons en het eerstvolgende land boven ons is 44 plaatsen. Dominicaans Republiek zit op 117 namelijk. Het verschil tussen het hoogst genoteerde Caribische land Sint Lucia (64) en Suriname is bijna 100 plaatsen. In de analyse wordt aangegeven dat de Caribische landen die hoog staan in 2011 naar heden per jaar hoge aantal hervormingen tegelijk hebben doorgevoerd, sommige landen soms tot zelfs 13 per jaar. Afgezet tegen de 2 van Suriname is er een schril contrast. Landen die progressie boeken (binnen de top 100 zitten), zoals Jamaica, Barbados, Bahamas, St. Vincent, Dominica, Antigua, Trinidad en St. Lucia, weten al hoe zij de rangschikking op de lijst moeten aanpakken. Zij weten hoe zij succesvol een meer vriendelijk ondernemersklimaat moeten creëren. Wij zitten nog met drempels en zijn bang voor 13 hervormingen per jaar. Uitdrukkingen als ‘Keulen en Aken zijn niet op 1 dag gebouwd’ worden heel vaak door beleidsmakers gebezigd om een trage gang in de uitvoering van overheidsbeleid te rechtvaardigen en het wordt door de burgerij geaccepteerd. In de overview die over de hele wereld is gegaan, wordt Suriname al in de 4de zin met naam en toenaam genoemd als een land waar maar liefst 208 dagen nodig zijn om een business te starten. Suriname wordt gepresenteerd als de negatieve uiterste tegenover Nieuw Zeeland aan de positieve uiteinde. Venezuela wordt ook genoemd als een voorbeeld aan het negatieve uiteinden, alleen … zo erg als in Suriname is het ook daar niet: daar hebben ondernemers 144 dagen nodig om een bedrijf op te starten. Het verschil in Suriname is ruim 2 maanden. Het wereldgemiddelde om een bedrijf te starten is 7 procedures en 25 dagen. Wat de procedures betreft, zit Suriname op 2 maal meer dan dit gemiddelde en wat het aantal dagen betreft op het 8-voudige.
Een boos en bar verhaal is het niet uitsluitend voor Suriname. In Suriname zijn geen grote bedragen vereist als waarborg om een business te starten als dit afgezet wordt tegen het per capita inkomen. Dit zou in Suriname exemplarisch laag zijn en dat wordt in het rapport ook zo gezegd. Alhoewel er bij de burgerij veel klachten zijn over de efficiëntie bij de stroomaansluiting, rangschikt het rapport Suriname binnen de top 50 als het gaat om bereikbaarheid van stroom voor bedrijven. Voor bouwvergunningen zijn ook op hetzelfde niveau gerangschikt, alsook de inning van belastingen. Als ondernemers tevreden zijn met het belastingsysteem of de –praktijk dan is dat soms een vreemde zaak. Maar aan de andere kant zitten we bedroevend laag als het gaat om het opstarten van een business (181), het registreren van eigendommen (173) en het verkrijgen van leningen (170). We zijn bijna laatste wat betreft het beschermen van investeerders (186). De kracht van contracten is ook relatief zwak in Suriname, omdat wij op nummer 184 zitten.
Suriname kan klimmen op de rangschikking, maar dan moeten wij ook eens in staat zijn om 12 hervormingen tegelijk door te voeren. De attitude en het zelfvertrouwen moet er bij de administratie zijn dat zaken niet 1 voor 1, maar tegelijk aangepakt moeten worden. Alleen dan kunnen economieën die snel adapteren, worden bijgebeend. Surinaamse regeringen moeten geen genoegen nemen met vorderingen, maar met genoeg vorderingen. Deze attitude blijkt nog niet te zijn bij Surinaamse regeringen, ook niet deze. De index is bepalend voor het aantrekken van investeringen, waarvan wij het willen hebben. Als het land jaar in jaar uit echter bestempeld wordt als ondernemersonvriendelijk, dan wordt het een moeilijke zaak. Wat de president nu zou moeten doen, is een verantwoordelijke ministerie aanwijzen dat aan onze rangschikking moet gaan werken, waarbij de output moet zijn daadwerkelijk een verbeterde klimaat.
