Onlangs is weer bevestigd dat een tiener zichzelf van kant heeft gemaakt. De jongen is afkomstig uit de bevolkingsgroep onder wie de meeste zelfmoorden plaatsvinden. Het motief zou naar informatie moeten liggen in de zogenaamde ‘liefdessfeer’. Het slachtoffer is net 17 jaar en het onderwerp van de liefde 2 jaar jonger. In een onderzoek, dat door sociologen is gedaan in opdracht van de USV, werd o.a. gesteld dat het suïcideprobleem te maken heeft met de Hindostaanse cultuur. Wij hadden daartegen op- en aanmerkingen gemaakt, omdat de Hindostaanse cultuur voor een aanmerkelijk deel bepaald wordt door de Hindoe-religie, en -filosofie en daarin wordt zelfmoord sterk afgeraden. Onder meer wordt er een verband gelegd tussen de verlossing van de geest/ziel en zelfmoord. Geheel misplaatsts waren de conclusies van het onderzoek echter niet. De onderzoekers hadden een verklaring van de oorzaak genuanceerder moeten formuleren. De conclusie dat de leefwijze van de groep die het meest zelfmoord pleegt verband houdt met de problematiek van suïcide zou beter aansluiten op de realiteit. Surinaamse sociologen doen bitter weinig onderzoek in Suriname naar maatschappelijke fenomenen. De levenswijze van de verschillende bevolkingsgroepen is het onderzoeken waard om de problemen die soms groepsspecifiek zijn te kunnen identificeren en oorzaken te kunnen vaststellen. De voormalige agrarische samenlevingen, waar voormalige immigranten en hun kinderen geconcentreerd zaten, zouden wellicht in 2013 zich kunnen bevinden in een situatie van een zogenaamde cultuurschok. De klein landbouw is doodgebloed, waardoor het belang van onderwijs toenam. Onderwijs stelde deze groepen bloot aan andere cultuurvormen, die bekend maar ver waren. Met name de levenswijze thuis en de levenswijze op school konden en kunnen nog steeds hemelsbreed verschillen. Waar bijvoorbeeld in het onderwijs mondigheid wordt aangemoedigd, is dat in de thuissituatie juist ondenkbaar en is onderdeel van de opvoeding onvoorwaardelijke gehoorzaamheid aan ouders. Waar op school bijvoorbeeld het vergaren van kennis en zo lang mogelijk zitten in de schoolbanken wordt gepropageerd, kan thuis het motto snel geld verdienen en gezin stichten het devies zijn. De cultuurschok zou plaats kunnen vinden op school tegenover de normen en waarden van school, maar ook door de blootstelling aan kinderen uit andere bevolkingsgroepen. Op de tienerleeftijd is in de voormalige agrarische gebieden nu meer contact met tieners uit andere groepen door verandering van de samenstelling van de inwoners. Ouders zitten met een vraag van wat nu hedendaags en modern is en wat niet. Bij hun vertrouwde geestelijken kunnen ze niet om advies, omdat die per definitie tegen de moderniteit zijn. Bij hun ouders kunnen deze ouders ook niet om advies, omdat aan de algemene ontwikkeling daar doorgaans behoorlijk schort en men ook per definitie tegen de ingewikkelde zaken als middelbare school, internet en sport is. Het ICT-tijdperk heeft het materialisme bij ouders en kinderen op een andere manier beïnvloed. Wat is nu noodzakelijk om te bezitten en wat niet? Er zijn kinderen die hun ouders zwaar onder druk zetten om de nieuwste technische snufjes te bemachtigen. Ouders zijn in bepaalde kringen heel erg bang voor de ontevredenheid van hun kinderen. Dat geldt vooral in gezinnen waar in de beginjaren geen aandacht is besteed aan consistente waarden en normen. Veel zelfmoorden vloeien voort uit die ontevredenheid, onbeheersbare woede en gevoelens van uitzichtloosheid. Er wordt heel weinig tussen jongeren en ouderen gesproken in de kringen waar zelfmoord wordt gepleegd. Ouders hebben heel vaak de neiging om alleen maar te dicteren. Er zijn ouders voor wie het ondenkbaar is om sorry tegen hun kinderen te zeggen. Vooral in de tienerperiode maken jongeren een moeilijke tijd mee. Men wenst dan soms beter ontwikkelde en rijkere ouders, betere huisvesting en een mooier uiterlijk. Ouders en nauwe familie hebben een grote verantwoordelijkheid in de kringen waar zelfmoord wordt gepleegd. Over het algemeen hebben de volwassenen het niet door dat het ook in hun handen ligt om de suïcideproblematiek op te lossen. Het geestelijk leven moet meer diepgang krijgen en er moet meer liefde gestopt worden in de relaties tussen tieners en ouders. De vervreemding tussen ouders en kinderen is een sluipend gevaar. Die vervreemding komt doorgaans door de moderniteit. Het moet onderkend worden dat er enorme emotionele achterstanden aanwezig zijn in voormalige agrarische gebieden, ondanks een relatieve vergroting van de welvaart. Een zaak die aandacht verdient, is ook de wijze waarop men tegen de zogenaamde ‘liefde’ aankijkt. In sommige kringen is liefde geen bron van plezier, maar een zaak die eerder geassocieerd wordt met pijn, lijden en dood. Op dit stuk hebben volwassenen maar ook de kerk werk aan de winkel, waarbij men schromelijk faalt.
Waarom en hoe is het mogelijk dat tieners zelfmoord plegen ondanks ze volwassenen op hun weg tegenkomen die om hun geven? In de zelfmoordproblematiek in Suriname moet onderkend worden dat de samenlevingen waarin dit plaatsvindt, in een malaise verkeren. Het is een gevecht tussen stabiliteit en flexibiliteit. De overheid moet meers studies laten doen in de kringen waar zelfmoord plaatsvindt om concrete oplossingen aan te dragen.
