Al geruime tijd wordt vanuit de samenleving gevraagd naar regulering in de ‘opvangbranche’. Het onderliggend bezwaar is dat opvanginstellingen van kinderen als paddenstoelen uit de grond rijzen. Welbeschouwd is de opkomst van opvangfaciliteiten voor kinderen een trend die alleen maar aangemoedigd moet worden. De Surinaamse regering heeft de plicht om het opzetten van opvanginstellingen te bevorderen. Deze plicht vloeit voort uit verdragen waar Suriname partij bij is. Het gaat dan om verdragen die betrekking hebben op de bescherming van het kind en de bescherming en versterking van vrouwen via o.a. werkgelegenheid. Kinderopvang stelt volwassenen in de gelegenheid om volwaardiger te participeren op de arbeidsmarkt en soms ook om langer te studeren. De regering heeft de laatste jaren niet gewerkt aan vergroting van door haar gerunde opvangcapaciteit. Gelukkig is er particulier initiatief. Het ontstaan van opvanginstelling landelijk in alle wijken is een positieve zaak, maar het belang van het kind moet in de opvanginstellingen centraal gesteld worden. Kinderen moeten beschermd zijn tegen elke vorm van misbruik en de vorming moet aansluiten op bijvoorbeeld de peuter en kleuterschool en het lager onderwijs. In de mediaberichten is duidelijk te merken geweest dat Sozavo bezig is geweest om samen met de stakeholders te komen tot een voorstel tot wettelijke vaststelling van opvangstandaarden. De wet die binnenkort op de agenda van DNA zal worden geplaatst, heeft een bredere scope en beperkt zich niet tot de opvang van kinderen. Terecht, omdat personen die opgevangen worden op zichzelf kwetsbaar zijn en in de situatie van opgevangen zijn, neemt de kwetsbaarheid toe. Opmerkelijk is dat de wet kwaliteitsstandaarden aankondigt die nog bij staatsbesluit moeten worden vastgesteld. Een degelijke voorbereiding zal maken dat het staatsbesluit al kant en klaar ligt om na de aanname van de wet te worden afgekondigd/gepubliceerd in het Staatsblad van de Republiek Suriname. Als dit staatsbesluit ontbreekt, dan zullen wij een wet hebben die vooral wat betreft de regulerende bevoegdheid van de Sozavo-minister betreft, niet zal kunnen werken. De wet introduceert een in het Caribisch gebied in zwang zijnde registratie en niet dat van een vergunningensysteem. Er zal een openbaar opvanginstellingenregister zijn en toestemming tot het eropna houden van de opvang is de inschrijving in het register door de minister. Deze werkt met toetsnormen die te maken hebben met de infrastructuur in ruime zin (inclusief competenties van personeel en gehanteerde opvoedprogramma’s) en de garanties die het welzijn van de opgevangene garanderen. Gehoopt wordt dat het staatsbesluit waarin de kwaliteitstandaarden zijn opgenomen, al bestaat. De wet stelt dat deze kwaliteitsstandaarden betrekking hebben op de kwalitatieve en kwantitatieve bezetting van de instelling, de ruimtelijke voorzieningen en het registratiesysteem van cliënten. De standaarden hebben ook betrekking op de programma’s en materiaal voor stimulatie, verzorging en educatie en voor participatie van ‘het eigen milieu’. Wat onder het laatste verstaan wordt, laat zich raden, maar is niet gedefinieerd of toegelicht. De standaarden moeten volgende de conceptwet ook betrekking hebben op de hygiëne en de verzorging van de gezondheid van de cliënten, de vrijheid van cliënten, de veiligheidsaspecten, de bereikbaarheid van de opvanginstelling en de privacy van cliënten. Opmerkelijk is dat bij de aanmelding tot registratie in het register ook inzage moet worden gegeven in het aantal cliënten en de leeftijdsopbouw, de toelatingseisen tot de instelling, de openingstijden, de ligging en het bouw- en het inrichtingsplan. Overgelegd moeten ook worden een visie en een pedagogisch/agogisch beleidsplan, schema voor deskundigheidsbevordering van het personeel en een model voor methodiek-, werk- en deskundigheidsontwikkeling, voor de participatie van de thuisomgeving,
voor medezeggenschap van de cliënten en voor klachtbehandeling. Ook een rampenplan behoort tot de zaken die overgelegd moeten worden. Opmerkelijk is dat de conceptwet aangeeft dat de minister de aanmelding zal toetsen aan de kwaliteitsstandaarden. In dat kader is het belangrijk dat de zaken die overgelegd moeten worden in de eerste plaats te herleiden zijn naar de opgesomde kwaliteitsstandaarden. Tenminste moeten er behoorlijk vastgestelde criteria bestaan die de beoordeling van overgelegde zaken die niet direct herleidbaar zijn naar de kwaliteitstandaarden mogelijk maken. Dan hebben wij het over de opvangcapaciteit, een rampenplan, toelatingseisen, openingstijden, een bouw- en inrichtingsplan, deskundigheidsbevordering en -ontwikkeling, medezeggenschap, klachtbehandeling en medische keuring. De bescheiden die ter zake deze punten ingediend moeten worden, zijn niet direct herleidbaar naar de kwaliteitsstandaarden, maar belangrijk is dat ze wel objectief beoordeeld kunnen worden. De aanmelding wordt eerst gepubliceerd, zodat het publiek bezwaar kan aantekenen. Voldoet de opvanginstelling aan de kwaliteitsstandaarden en voor zover er geen gegronde bezwaren zijn, dan wordt de opvanginstelling ingeschreven in het Landelijk Register Opvanginstellingen. Een besluit tot afwijzing wordt door de Minister aan de aanmelder schriftelijk medegedeeld en goed gemotiveerd. Hiertegen kan de aanmelder bezwaar aantekenen. Personen met een strafblad kunnen een opvanginstelling niet exploiteren. Sozavo zal een assistentieprogramma ontwikkelen dat ertoe moet leiden dat de instellingen worden ondersteund om aan de kwaliteitsstandaarden zoals bij deze wet bepaald, te voldoen. Deze assistentie biedt financiële en technische ondersteuning.
Opvanginstellingen zijn noodzakelijk geworden met name door de participatie van beide geslachten in het arbeidsproces. De wet die hopelijk op de agenda zal worden geplaatst, heeft als doel om de kwaliteit van deze opvanginstellingen te verhogen. Vereisten waaraan de instellingen moeten voldoen, moeten duidelijk in de wet zijn opgenomen en moeten niet afgeleid worden van de in te dienen bescheiden. Het referentiekader van de standaarden moet ook in de wet vermeld zijn. Een grondige analyse is noodzakelijk van deze wet, die zeer zeker op zijn plaats is.
