In een inmiddels opgedoekt actualiteitenprogramma op de staatstelevisie zaten er twee professoren – een uit Suriname en een uit Nederland – om hun visie te delen over de gevolgen van en oplossingen voor klimaatsverandering. De presentator wilde weten van beide professoren wat er allemaal gedaan moet worden om het land Suriname, dat onder de ontwikkelingslanden die aan zee grenzen tot de meest kwetsbare behoort, te redden. De Surinamer gaf een uiteenzetting die voor menig academicus niet te volgen was, laat staan voor de minder ontwikkelde Surinamers. Aan de gelaatsuitdrukking van de presentator was te zien dat hij niet tevreden was: niet duidelijk, draaien om de hete brij en geen verteerbaar materiaal voor het publiek. Toen kwam de Nederlandse collega aan het woord. Wat er gedaan moet worden? Nou, er moeten dijken worden gebouwd die hoog genoeg zijn tegen de zeespiegelstijging. Heel simpel en de man hoefde niet lang na te denken. De kijkers hebben dat beter kunnen begrijpen. Dit programma in 2009 was typerend voor de wijze waarop wij en waarop anderen omgaan met het oplossen van vraagstukken die ons teisteren. Gisteren werd wereldwijd Aardedag gevierd. Het thema was ‘het gezicht van klimaatsverandering’. Het planeet Aarde en meer nog haar inwoners zullen het niet gemakkelijk gaan krijgen naarmate de klimaatsverandering zich voltrekt. Wat zal het gezicht van klimaatsverandering zijn voor Suriname? Hoe zal het zich aan ons presenteren? Eerder is vanwege een studie van de World Bank bekend dat Suriname overall in de top 5 behoort van de ontwikkelingslanden die aan zee grenzen en die het zwaarst getroffen zullen worden door een aspect van de klimaatsverandering, namelijk de zeespiegelstijging. Buurland Guyana zit met ons in hetzelfde schuitje. Een deel van het gezicht van climate change wat Suriname betreft, is te zien in dit rapport. Populair gezegd komt het erop neer dat door het smelten van de ijskappen en het stijgen van het zoute zeewater een deel van Suriname en wel de kustvlakte onder water zal/kan komen te liggen. De burgerij maakt zich niet druk om de zeespiegelstijging, men is wel enigszins voorzichtig om grond in het noorden te kopen. De burgerij gaat ervan uit kennelijk dat de rijke mensen in het noorden wonen en dat zij 5 voor 12 wel voor een oplossing zullen zorgen om hun bezittingen en investeringen te redden. Is er een 5 voor 12 oplossing in het geval van de zeespiegelstijging? Of zal een deel van de bevolking verhuizen naar de huizen die men al in Europa heeft gekocht? De zeespiegelstijging en met name het Dasgupta-rapport van 2007 werd in de vorige regeerperiode door met name de huidige DNA-voorzitter herhaaldelijk en expliciet aangehaald met een oproep tot acties. Nu is haar regering en haar president aan zet en vanuit haar hoge functie is zij nu het best in de gelegenheid om de uitkomsten van dit rapport voor te leggen aan de president en de regering en te drukken voor maatregelen. Suriname zal ongetwijfeld dijken moeten bouwen om het stijgende water tegen te houden. Dijken worden al gebouwd en het financieel aspect komt er altijd bij kijken. Suriname heeft geen tijd en ook geen geld om te verspillen. Corruptie is een grote vijand van de maatregelen die genomen moeten worden tegen de zeespiegelstijging. Beweerd wordt dat er teveel geld verbrast wordt door overfacturering aan projecten die geen directe bijdrage leveren aan onze overleving en onze economische weerbaarheid. Er wordt teveel geld uitgegeven voor zaken die niet zoveel waard zijn. Aan het eind van de dag zal er minder geld over zijn voor de zogenaamde mitigatiemaatregelen.
Het Dasgupta-rapport geeft aan dat qua landoppervlakte Suriname voor ongeveer 4% onder water zal komen te liggen of sterk beïnvloed zal worden door de zeespiegelstijging. Daarmee staan wij regionaal onder het meest kwetsbare Bahamas op nummer 1 (62%) op de 7de plaats iets onder Jamaica en na 2 plaatsen gevolgd door Guyana. Bij een zeespiegelstijging van 1 meter wordt de populatie van Suriname onder de regionale ontwikkelingslanden het meest getroffen, met name 7%. Is de stijging echter 3 meter dan staan in de top Suriname met 30% en Guyana met 25%. Is de stijging 5 meter dan is de helft van de bevolking hier slachtoffer van. Als gekeken wordt naar de invloed van de zeespiegelstijging op het economisch leven, dan staat Suriname aan top met 5% BBP-aantasting samen met Guyana en Bahamas bij een 1 meter stijging. Dit wordt 20% bij een 3 meter stijging, waar wij weer eenzaam aan de top staan. Kijken we naar de schade aan de landbouw dan staan wij op nummer 2 na Bahamas. Wordt de schade en impact overall van alle ontwikkelingslanden genomen dan staan in de top 5 van meest kwetsbare landen Vietnam, Egypte, Suriname en Bahamas.
Toen het rapport in 2007 werd geschreven, had Suriname nog geen Nationaal Adaptatieprogramma van Actie (NAPA). Climate change is een nachtmerrie voor Suriname, maar het land ligt er niet wakker van. In hoeverre wij nu een actieplan hebben is onbekend, in elk geval hebben wij geen plan in uitvoering. Surinamers gaan ervan uit dat er ergens een engel ten tonele zal verschijnen om alle Surinamers te redden wanneer het water stijgt. De regering kent de zeespiegelstijging niet als prioriteit, de landbouw maakt zich er niet druk om en de gemiddelde burgerij nog minder. Andere landen nemen al concrete maatregelen, maar wij denken kennelijk dat wij wel zien wanneer het zover is. Het gezicht van de klimaatsverandering is in elk geval voor Suriname angstwekkend.
