“Ik ken geen enkel land die in twee jaren uit de problemen is geraakt en nooit meer IMF nodig heeft gehad”, dit stelde de voorzitter van de Vereniging van Economisten (VES), Winston Ramautarsing, onlangs op de lezingenavond van de Progressieve Vakcentrale C-47. De voorzitter stelt dat Suriname niet voor het eerst in een crisis is beland. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is er al. Het is volgens hem dus geen vraag meer als Suriname het met of zonder IMF zal doen. De vraag is als Suriname met IMF uit de crisis komt of erin blijft, of zonder IMF in de crisis blijft. De analyse van het probleem gaat naar zijn mening verder dan kijken naar de daling van grondstofprijzen. Hij brengt in herinnering de crises van 1985-1995 en 1999-2002.
Deze crises zijn volgens hem nooit structureel opgelost. Suriname heeft gestabiliseerd, maar de structurele fouten in de economie nooit aangepakt. “In plaats van de economie te sturen, hebben wij alleen maar gestabiliseerd. Wij hebben het ambtenarenapparaat als sociaal vangnet gebruikt. Wij hebben gegokt op de multinationals ‘want die zouden de grote dingen doen voor het land’. De lokale private sector werd stiefmoederlijk behandeld”, stelt de VES-voorzitter. Volgens de optimistische projectie van het IMF zal de economie van Suriname dit jaar met 2% krimpen. De VES is van oordeel dat de inkrimping tussen 5% en 8% zal eindigen voor 2016.
“Het probleem zit in de structuren van de economie. Wij hebben een mijnbouweconomie, die per definitie niet duurzaam is. Ik zeg niet dat het gemakkelijk is. De anderen zijn moeilijker te ontwikkelen dan de mijnbouw. Maar wij moeten naar de landbouwgewassen, veeteelt, visserij, hydro-energie, dienstensector etc.”, stelt hij. Het Herstel -en Stabilisatieplan van de regering ontbreekt naar zijn mening een Private Sector Productie Ontwikkelingsprogramma. Zonder zo een programma zal Suriname volgens de VES-voorzitter gedoemd zijn om op het lager welvaartsniveau te blijven. “Tenzij wij goede goud- en olieprijzen krijgen. Dan kunnen wij wat welvarender worden, maar ik zou mijn toekomst daar niet van willen laten afhangen. Ik zou mijn eigen creativiteit willen gebruiken”, stelt de econoom.
Het herstelgedeelte van het plan moet volgens de econoom worden herschreven. Herstel moet werkelijk economisch herstel brengen. “De regering moet verder nog serieuze besprekingen met de private sector en de vakbeweging in acht nemen. Het wordt tijd dat de overheid zichzelf gaat hervormen. De politiek moet er wel rijp voor zijn. Als wij dit keer niet starten, zullen wij weer de kans missen en blijven modderen op dezelfde weg”, meent Ramautarsing.
Indien de regering in staat is om aan de zware beloftes aan het IMF te houden, gaat Suriname volgens Ramautarsing een stabielere economie tegemoet. Hij benadrukt dat de beloftes heel moeilijk na te komen zijn, gezien Suriname zich heeft gecommitteerd aan zaken waar zij niet aan gewend is. Dat zal zeker gepaard gaan met sociale pijn.
In de uitvoering van het plan echter ziet de econoom een groter probleem. “Als je iets doet op de zelfde manier waarop je het altijd hebt gedaan, mag je er geen andere resultaten van verwachten. Het plan is opgedragen aan een onderraad van de Raad van Ministers. Kijk 40 tot 50 jaren terug, het werkt niet. De besluiten worden ergens anders genomen. Als de uitvoering van het plan niet goed is, zal het niet werken. Men moet een team maken dat bestaat uit onafhankelijke professionals die rapporteren aan het publiek. Dit is wat de politiek echter niet zo leuk vindt”, aldus de econoom.
Kavish Ganesh
