De burgerij en voornamelijk de visserijsector hebben enthousiast gereageerd toen door de regering onlangs werd aangekondigd dat in Suriname een kustwacht kon opereren. De geloofwaardigheid van de regering was aanvankelijk niet in het geding, omdat duidelijk zichtbaar werd dat de broodnodige boten en zelfs een helikopter is aangeschaft. Dat zijn tekenen dat het menens is met de plannen van de regering om een kustwacht op te zetten. De indruk bestond bij de presentatie van de boten dat er al een kustwacht bestond die verlegen stond om materiaal en dat deze kustwacht vanwege het gebrek aan materiaal niet aanwezig kon zijn op zee. De kustwacht werd verondersteld een vast onderdeel te zijn van de politie en/of het leger, een dienstonderdeel dat gelinkt was met de Marine en niet operationeel vanwege gebrek aan noodzakelijke middelen. Nu blijkt dat dit niet waar is en vanuit de oppositie is er bezwaar daartegen geopperd. Het grootste bezwaar is dat de kustwacht in Suriname nog geen wettelijke basis heeft. Zonder een wettelijke basis is het onmogelijk voor de kustwacht om rechtmatig te functioneren en acties te ondernemen. Nu is het binnen een week de tweede keer dat het ontbreken van een wettelijke basis aangehaald wordt. In een rechtstaat is het onmogelijk dat door overheidsonderdelen bevoegdheden worden uitgeoefend zonder dat die gebaseerd zijn op de wet. Het overheidsfunctioneren is in Suriname steeds gebaseerd op wetgeving, vooral als het gaat om opsporing en vervolging. Het een en ander vloeit mede voort uit het Wetboek van Strafvordering. Het ontbreken van de wettelijke basis zal kennelijk maken dat een kustwacht, ondanks de aanwezigheid van boten en helikopters, nog niet zal kunnen functioneren. Daarmee zal een domper worden gelegd vooral op het enthousiasme van de zeevissers die het te verduren hebben van de piraten en de illegale vissers uit andere landen. Daarbij wordt ook het milieu en het visbestand vernietigd, omdat deze niet volgens de geldende standaarden functioneren. Een wetsvoorstel voor de wettelijke instelling van de kustwacht is nog niet ingediend bij het parlement. Dat betekent dus niet dat dit niet met de meeste spoed kan gebeuren. Opmerkelijk is dat het personeel dat werkzaam zal zijn bij de kustwacht ondergebracht zou zijn op de begroting van Binnenlandse Zaken. We dachten eerder aan Justitie en Politie en aan Defensie. De vraag rijst ook waarom niet onze Marine, als onderdeel van het Nationaal Leger, belast kan worden met de bewaking van de territoriale wateren. Is het noodzakelijk dat een kustwacht wordt ingesteld?
Door de NPS- parlementariër zijn terecht ook vragen gesteld betreffende de organisatiestructuur. Belangrijk is ook dat het duidelijk wordt waaronder de zogenaamde kustwacht zal vallen en hoe de gezagsverhouding wordt geregeld. Terecht wordt ook de vraag gesteld hoe de bezetting van de ingedeelde functies zal zijn, aangezien de organisatie degelijk moet zijn en geen sprake moet zijn van onderbemensing. Ook moet ervoor gewaakt worden dat niet specifiek getrainde personen voor de job worden ingezet. Wij denken daarom in de eerste plaats aan mensen van het leger, aangezien interacties met grensoverschrijdende harde criminaliteit niet uitgesloten is. Het punt van vacatures is ook aan de orde gebracht en het is ons niet opgevallen dat sollicitatieoproepen in de krant zijn verschenen. Op zich hoeft dat niet bezwaarlijk te zijn, omdat het mogelijk is dat de kustwacht wordt ingevuld vanuit het leger en de politie. De rechtspositie van de kustwacht moet in navolging van de militairen en de politie ook op een wettelijke basis zijn gestoeld. De verhoudingen tot de politie en het leger moet duidelijk zijn en in het staatsbestel moet de plaats van de kustwacht vooral in relatie tot het leger en de politie duidelijk zijn. Specifieke dienstvoorschriften moeten ook vervat zijn bijvoorbeeld in een handvest, maar de wet die de kustwacht instelt zal waarschijnlijk in zich al een aantal gedragscodes herbergen, zoals dat is bij de Wet Rechtspositie Militairen. Heel terecht heeft het DNA-lid ook vragen gesteld met betrekking tot de sociale zekerheden voor de leden van de kustwacht. Het beroep zal meer dan normaal blootgesteld zijn aan gevaren vanwege de criminaliteit. Er zullen daarom wat de beroepsongevallen aangaat een met de politie en het leger vergelijkbare voorziening zijn waarin ook rechten moeten zijn vervat voor personen die van het kustwacht-lid afhankelijk zijn.
Omrent het onderhoud en de verzekering van de boten zijn ook vragen gesteld door het oppositielid. Het is van belang dat de regering op het uitgebreid aantal vragen antwoord geeft aan het oppositielid. Deze vragen hebben betrekking op het algemeen belang en daarom is het noodzakelijk dat de verduidelijking in het openbaar in DNA plaatsvindt, waardoor een kritische begeleiding kan plaatsvinden. De roep naar een kustwacht, al of niet apart, wordt luider vooral met piraterij en stroperij in onze wateren, waardoor economisch en ecologisch verlies wordt geleden. De intenties van de regering zijn duidelijk en worden op prijs gesteld. Evenwel moet het functioneren van de kustwacht niet overlaten worden aan de willekeur van de toevallige leidinggevende, maar moet gezorgd worden voor een wettelijke basis. Daarbij ontstaat tegelijk ruimte voor de DNA om dit belangrijk dienstonderdeel duurzaam te helpen inrichten.
