Manodj Hindori, directeur van het St. Vincentius Ziekenhuis tevens voorzitter van de Nationale Ziekenhuisraad (NZR), vindt het opmerkelijk dat anderhalf jaar geleden een ieder de vraag stelde van ‘pe a moni de?’ en dat er inmiddels een concreet antwoord daarop is geformuleerd, namelijk ‘moni no de!’ Daarom heeft hij zich op 5 december 2017 gebogen over de mogelijkheden om tot duurzame ontwikkeling te geraken. Dit, in het kader van de Kenniskring-bijeenkomst in het Lalla Rookh-gebouw, met als thema ‘Financiële perikelen en de invloed daarvan op de duurzame ontwikkeling van zowel de gezondheidszorg als het onderwijs’.
“Naarmate een land beter ontwikkeld is, geeft het procentueel meer uit aan de gezondheidszorg; de arme landen geven wereldwijd tussen 4% en 6% uit van het BBP (Bruto Binnenlands Product), terwijl dat bij de rijke landen tussen 10% en 14% ligt.” Volgens Hindori is het een moeilijke opgave om vast te stellen hoeveel procent van het BBP besteed wordt aan de gezondheidszorg in Suriname. Dit is na het jaar 2000 en 2006 niet meer beoordeeld. “Dus we kunnen nu alleen schattingen maken.” De analyse van Hindori wijst uit dat Suriname circa 5,6% van het BBP besteedt heeft aan deze sector in het afgelopen jaar. “Als we alle uitgaven bij elkaar harken, komen we op SRD 1 miljard in 2016, terwijl het BBP ongeveer SRD 18 miljard tot SRD 19 miljard bedraagt. Dit komt neer op 5,6%.” Hij merkt op dat dit percentage in het jaar 2000 nogal gunstig was; toen was er sprake van 9,7%. “In vergelijking met de regio was dit heel hoog.” Deze analyse geeft een duidelijke weergave hoe de huidige crisis inwerkt op de medische sector.
Desalniettemin dient de zorg ook onder deze omstandigheden a la minute geleverd te worden, welke bewerkstelligd wordt door kredieten aan te gaan bij de bankinstellingen. Deze optie is op zich niet ideaal te typeren, aangezien de kosten van de ziekeninrichtingen alsmaar toenemen door de hoge rentes. “NZR heeft deze zaken zo vaak geëntameerd bij de minister van Volksgezondheid, de Zorgraad, het Staatsziekenfonds (SZF), de vicepresident en laatst zelf ook bij het Kabinet van de President, waar we wel een luisterend oor hebben gehad.”
Hindori beveelt daarbij aan om ‘sin taxes’ (wat betrekking heeft op het zondigen van onder andere alcohol en tabak) als nieuwe belastingvorm te introduceren in Suriname om de gezondheidssector nieuw leven in te blazen. “Het idee is om de zorg meer via belastingen te laten betalen dan via premies, zodat de burger die op dat moment de zorg nodig heeft en niet kapitaalkrachtig is, geen hoge premies hoeft te betalen. Het collectief betaalt dan daarvoor”, voegt Hindori aan toe. Het is vooralsnog niet duidelijk in welke mate de regering openstaat voor dit oplossingsmodel. NZR kijkt in ieder geval reikhalzend uit naar de eventuele oplossingen van de autoriteiten.
KSR
