We zijn aan het eind van het jaar met een nieuw aangetreden regering die zich opmaakt voor de komende begrotingsbehandeling. De grote uitdaging van Suriname is de economie gebleven. Er is een zekere stabiliteit te zien op het koersenfront, maar aan de basis van de economie is niet veel veranderd. We blijven terugkijken naar de ideeën die door de grootste coalitiepartij zijn gepresenteerd voor herstel en groei.
Suriname bevindt zich op een kantelpunt in zijn economische ontwikkeling. De ontdekking van offshore oliebronnen opent nieuwe deuren, maar brengt ook grote uitdagingen met zich mee. Hoewel natuurlijke hulpbronnen zoals olie en goud een essentiële pijler van de economie blijven, erkent de grootste regeringspartij dat economische diversificatie noodzakelijk is voor duurzame groei, financiële stabiliteit en werkgelegenheid.
Onze toekomst mag niet afhangen van de zeer variabele en gevoelige grondstoffenmarkt, wat nu wel het geval is. Daarom is beloofd dat de regering zich zal inzetten voor het versterken van de nationale productie door strategische investeringen in sectoren zoals landbouw, visserij, bosbouw, toerisme, technologie en industrie.
Door te focussen op innovatie en inclusiviteit wil de regering de afhankelijkheid van grondstoffenexport verminderen en tegelijkertijd de sociale ongelijkheid aanpakken. Dit beleid moet niet alleen de economie verbreden, maar ook sociale ongelijkheid verminderen door kansen te creëren voor ondernemers, kleine bedrijven en de werkende klasse. Voor Suriname is het belangrijk dat innovatie, duurzaamheid en lokaal ondernemerschap centraal staan. Dit betekent dat wij onze natuurlijke en menselijke hulpbronnen optimaal benutten, internationale samenwerking versterken en nieuwe economische mogelijkheden verkennen die ons land minder kwetsbaar maken voor externe economische schommelingen.
Om duurzame economische groei en diversificatie te realiseren, is beloofd dat de regering zich zal richten op het stimuleren van duurzame economische groei. Een doelstelling daarbij is het maximaliseren van natuurlijke hulpbronnen op een verantwoorde, milieuvriendelijke manier. Belangrijk is ook het creëren van stabiele en goed betaalde banen in sectoren zoals landbouw, toerisme en technologie en het introduceren van moderne productieprocessen om hogere volumes te halen en veiliger te produceren.
We lezen in de plannen ook het implementeren van het beleid waarbij inkomsten worden gegenereerd door de verkoop van carbon credits. Deze opbrengsten zullen wij inzetten om de nationale economie te stabiliseren en duurzame ontwikkeling te bevorderen. Lokale gemeenschappen zullen een deel van de inkomsten ontvangen, zodat zij direct profiteren van het milieubeleid en zelf duurzame initiatieven kunnen ontwikkelen die zowel hun welzijn als het milieu ten goede komen.
Heikel punt is nog steeds het diversifiëren van de economie middels onder andere het ontwikkelen van exportgerichte productiesectoren die Suriname internationaal concurrerend maken. Ook het bevorderen van innovatieve en niet-traditionele sectoren zoals technologie, data economie en de creatieve industrie wordt genoemd.
Belangrijk is het versterken van lokaal ondernemerschap. Er dient sprake te zijn van hervorming van bureaucratische processen met een focus op “Ease of Doing Business system”, met als doel om de administratieve doorlooptijden met 30% te verkorten binnen 2 jaar.
Er wordt ook melding gemaakt van een fonds voor kleine ondernemers en e-commerce. Het doel moet zijn verbetering van toegang tot kapitaal en digitale platforms, met als doel jaarlijks nieuwe ondernemers te financieren. Verder behoort tot de planning een zelfstandig centrum voor ondersteuning, advies, begeleiding en toegang tot middelen ten behoeve van MKB en micro-ondernemers, met een doelstelling om binnen 3 jaar 80% van de ondernemers te bereiken.
Opmerkelijk is ook het doel hier om een eerlijk en efficiënt systeem te creëren voor ondernemers, met als oogmerk om de belastingdruk aanzienlijk te verlagen voor kleine ondernemingen binnen 3 jaar.
Speciale economische zones behoren ook tot de plannen. Dit is gericht op het stimuleren van sectorale groei, waarbij binnen 3 jaar tenminste twee zones operationeel zijn. Stimuleren van “local content” wordt ook genoemd. Het doel is het versterken van de rol van lokale bedrijven in de economie, met als doel dat 30% van grote projecten binnen 5 jaar lokaal wordt uitgevoerd.
Om een robuust en duurzaam economisch beleid te ontwikkelen, moeten wij enkele structurele problemen aanpakken. Het gaat dan om afhankelijkheid van de mijnbouwsector, beperkte economische diversificatie, belemmeringen voor ondernemers en onvoldoende benutting van lokaal kader en talent. Werkgevers investeren te weinig in training en ontwikkeling van Surinaamse arbeidskrachten.
De regering heeft beloofd een sectorale aanpak. Op het gebied van landbouw gaat het om het ontwikkelen van een nationaal landbouwprogramma gericht op voedselzekerheid, voedselveiligheid, importvervanging en export.
Voor toerisme wordt genoemd het bevorderen van ecotoerisme en cultureel erfgoed als kernpijlers van de toerismesector.
Bij olie & gas is de focus op het implementeren van lokaal content beleid binnen de olie- en gasindustrie om werkgelegenheid en lokale productie te stimuleren.
We zien dus dat er behoorlijk denkwerk in het verkiezingsprogramma is verricht maar dat het beleid nog moet worden geformuleerd in regeringsprogramma’s en vooral geïmplementeerd. Daarmee moet nu wel haast worden gemaakt op vooral het Landbouw- en het Toerisme ministerie.