Sinds de jaren tachtig staat Suriname bekend als doorvoerland voor drugs. Wat begon tijdens de militaire dictatuur van Desi Bouterse, is uitgegroeid tot een hardnekkige realiteit die diep in de samenleving is doorgedrongen.
De combinatie van een uitgestrekt grondgebied, poreuze grenzen en beperkte middelen om land, rivieren en luchtruim te bewaken, maakte het land aantrekkelijk voor internationale drugskartels.
Voor veel Surinamers ligt de pijn niet zozeer bij de doorvoer, maar bij het drugsgebruik zelf. “Zolang het spul het land verlaat en niet onze buurten vergiftigt, kijken mensen weg”, zegt een lokale crime expert. Er leeft sterk het gevoel dat de echte verantwoordelijkheid bij de afnemende, voornamelijk westerse landen ligt. Zij hebben de middelen, maar slagen er ondanks miljardeninvesteringen niet in hun eigen markten te controleren.
Toch waarschuwt de expert dat dit wegkijken een hoge prijs heeft. Drugs is een miljardenbusiness die vaak sterker is dan zwakke overheden. In Suriname blijven diepgaande onderzoeken uit. De aanpak beperkt zich meestal tot koeriers; daar stopt het. “Het justitiële apparaat kan of durft niet verder te gaan”, stelt hij. Niet alleen uit angst, maar ook omdat er geen systeem is om burgers, onderzoekers en hun families effectief te beschermen.
De geschiedenis van drugsafrekeningen, verdwijningen en onopgeloste zaken werkt verlammend. Angst is een stille factor geworden in het publieke debat. Economisch gezien is het beeld al even zorgwekkend.
Wie de import- en exportcijfers van de afgelopen veertig jaar analyseert, ziet structurele tekorten en een groeiend verschil dat niet te verklaren is door legale productie. Het vermoeden leeft dat een groot deel daarvan uit de grijze, vaak drugsgerelateerde sector komt.
Volgens de expert schuilt hierin een gevaarlijke paradox: valt die illegale geldstroom plots weg, dan kan de economie instorten en de armoede explosief toenemen. “Dat scenario zou politieke onrust veroorzaken die geen enkele regering onberoerd laat.”
Suriname zit daarmee gevangen tussen morele verontwaardiging en economische afhankelijkheid — een realiteit waar nog altijd geen eerlijk nationaal gesprek over wordt gevoerd.