In bijna elk land zijn er verschillen tussen arm en rijk, maar in sommige landen zijn die verschillen enorm. Een klein deel van de bevolking bezit een groot deel van het geld en de grond, terwijl duizenden mensen moeten vechten om te overleven.
Dat mensen rijk zijn, is prima en van harte gegund, als ze hun kapitaal maar met werken hebben verdiend. Velen danken echter hun rijkdom aan criminele activiteiten zoals handelen in drugs, stelen en corruptieve handelingen en daar rust geen zegen op.
Mensen definiëren armoede vaak als geen of weinig geld hebben. Maar armoede is veel meer dan “geen geld hebben”. Het is een tekort aan basisvoorzieningen zoals voedsel, schoon water, gezondheidszorg, onderwijs en een veilig dak boven je hoofd. Wereldwijd leven miljoenen mensen in extreme armoede en de oorzaak hiervan is divers. Het kan veroorzaakt zijn door de oorlog, maar ook ondeskundige leiding kan hier debet aan zijn.
Ook rijkdom wordt vaak kortzichtig gedefinieerd. Bij rijkdom wordt er automatisch gedacht aan mensen met veel geld, dure huizen en luxe auto’s. Maar rijkdom betekent niet alleen veel geld hebben, maar ook toegang hebben tot kansen: een goede opleiding, een veilige buurt, medische zorg, en de mogelijkheid om keuzes te maken over je toekomst. In armere landen is toegang tot schoon drinkwater, onderwijs of zelfs voldoende eten niet vanzelfsprekend Armoede en rijkdom zijn dus niet alleen cijfers, maar ook levensomstandigheden die bepalen hoe mensen kunnen leven of overleven.
Armoede is vaak een vicieuze cirkel, een kringloop waar mensen moeilijk uit komen. Een kind dat arm geboren wordt, krijgt vaak minder kansen: geen goede school, weinig medische zorg, en soms moet het vroeg gaan werken om het gezin te helpen, dus onvoldoende diploma’s. Daardoor krijgt het kind later zelf ook een laag inkomen, en begint de cirkel opnieuw bij de volgende generatie. Kijk maar om je heen in Suriname. Vele vrouwen kunnen niet eens zichzelf onderhouden, maar krijgen toch achter elkaar veel kinderen en vaak van verschillende vaders. Ze hokken meestal samen in het huis van de ouders met het gevolg dat er altijd een tekort is aan geld, ruimte en rust. Dan komt het gebrek aan opvoeding en verantwoordelijkheid er automatisch boven op. Onderwijs is een van de belangrijkste middelen om die vicieuze cirkel te doorbreken. Een kind dat leert lezen, schrijven en rekenen, krijgt meer kansen op een betere baan en kan zo bijdragen aan de ontwikkeling van de samenleving. Het kind is misschien slim en leergierig, maar zonder onderwijs krijgt hij geen kansen.
Gelukkig zijn er nog rijke mensen die iets aan die armoede proberen te doen. Over de hele wereld zetten organisaties en individuen zich in om armoede te bestrijden. Ze bouwen scholen, zorgen voor schoon water en ondersteunen gezinnen. Ook bedrijven beginnen steeds vaker na te denken over eerlijke handel en proberen de boeren een eerlijke prijs voor hun producten te geven.
Toch is liefdadigheid alleen niet genoeg. Om echte veranderingen te brengen, moeten regeringen en burgers samenwerken aan een eerlijke verdeling van kansen. Dat betekent betere lonen, toegang tot behoorlijk onderwijs voor iedereen en een sterke, stabiele gezondheidszorg. Kortom ze moeten gaan begrijpen dat echte rijkdom niet zit in wat je bezit, maar in wat je deelt. En dat is nu juist het grote probleem in Suriname, men graait voor zichzelf en deelt niet.
Af en toe wordt er door Brunswijk wat geld gestrooid en de mensen zijn geestelijk zo gedegradeerd dat ze niet inzien dat dit gebaar een grove belediging is. Zo lang deze mentaliteit overheerst zal de kloof tussen arm en rijk nooit kleiner worden. Kennis en samenwerking is de sleutel om deze kloof te verkleinen.
Ook de manier hoe men naar de samenleving kijkt moet veranderen. Als men naar onze samenleving kijkt, ziet men vaak slechts armen en rijken. Hoewel er een grote kloof is tussen arm en rijk, moet men toch proberen om de realiteit onder ogen te zien en die realiteit is dat de samenleving niet is verdeeld in armen en rijken, maar in mensen die iets doen en mensen die niets doen. Een deel werkt hard om zich op te bouwen, terwijl een groot deel zich afhankelijk opstelt, niets doet en zijn handje ophoudt en vooral loopt te mopperen.
Nog een fenomeen dat de vooruitgang in dit land stagneert, is dat er te veel mensen zwart werken en geen belasting betalen. Door zwart te werken gaan hun verdiensten elke dag in eigen zak. Te veel buitenlanders die hier werken investeren niet in ons land. Hun geld gaat naar hun thuisland. Een land drijft op belastingen en al deze items ontnemen het land haar belasting inkomsten en belemmeren zo vooruitgang.
Armoede is door de mens veroorzaakt en kan alleen door de daden van mensen worden weggenomen. Armoede en rijkdom zijn geen vaste begrippen, ze veranderen namelijk door keuzes, beleid en medeleven. Zolang er mensen zijn die durven delen, leren en samenwerken, is er hoop op een land waarin iedereen kansen krijgt. Want uiteindelijk is de echte rijkdom niet wat individuen bezitten, maar wat we samen bouwen.
“Poverty is not an accident. it is man-made and can be removed by the actions of human beings.” (Nelson Mandela)
Josta Vaseur