In een wereld die steeds luider en polariserender wordt, herinnert de Singaporese diplomaat Kishore Mahbubani ons eraan dat ware diplomatie niet begint met macht, maar met luisteren en verstandhouding.
Tijdens een recente bijeenkomst bij de Asia Society in New York hield de voormalige VN-ambassadeur van Singapore, Kishore Mahbubani, een meeslepend betoog over wat diplomatie werkelijk betekent. Zijn boodschap was eenvoudig maar diepgaand: “Diplomatie is niet om met vrienden te praten, maar met vijanden.”
Mahbubani beschreef hoe de oude beschavingen duizenden jaren geleden al begrepen dat diplomatie gebouwd moest worden op immuniteit en respect, juist om gesprekken tussen vijanden mogelijk te maken. Tegenwoordig, stelde hij scherp, verwarren staten luidruchtige veroordelingen en mediashows met diplomatie. “Dat is geen diplomatie, dat is primitief”, zei hij, verwijzend naar recente spanningen tussen grootmachten zoals de VS en China.
In zijn beeldende metafoor vergeleek hij onze planeet met één groot schip waarin 193 landen slechts verschillende hutten bezetten. “We kunnen niet langer doen alsof we op aparte boten leven. Als één hut brandt, is het hele schip in gevaar.” Zijn pleidooi: eerst de aarde beschermen, dan pas elkaar bestrijden.
Mahbubani wees op het succes van ASEAN, waar landen met uiteenlopende religies en ideologieën al decennia vreedzaam samenwerken. Hij prees vooral Indonesië’s leidende rol en het principe van mushawara en mufakat – overleg en consensus – als voorbeeld voor de wereld.
Zijn humor bleef intussen levend: hij herinnerde aan een politiek conflict dat na een golfpartij en een paar biertjes werd opgelost. “Diplomatie”, grapte hij, “is soms gewoon samen golf spelen in plaats van elkaar te beschieten.”
Het ingezonden stuk van Mahbubani’s lezing is een herinnering dat wijsheid niet altijd nieuw is – soms ligt ze duizenden jaren achter ons, vergeten maar onverminderd relevant.
Door: Kishore Mahbubani is een Singaporese diplomaat en geopolitiek adviseur. Hij was van 1984 tot en met 1989, en opnieuw van 1998 tot en met 2004, permanent vertegenwoordiger van Singapore bij de Verenigde Naties en van 2001 tot en met 2002 voorzitter van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.