Ronald Venetiaan was niet zomaar een politicus. Hij was een denker, een man van principes, een leider die in stilte sprak, maar met kracht. Tot zijn laatste adem bleef hij trouw aan wat hij altijd had uitgedragen: eerlijkheid, integriteit en rechtvaardigheid. Zelfs na zijn dood wilde hij niets te maken hebben met de Nationale Democratische Partij (NDP). Zijn familie maakte bekend dat hij geen staatsbegrafenis wenste — een boodschap die dieper klinkt dan welk politiek statement ook.
Venetiaan, bekend als de man met de tien schone vingers, stond symbool voor een tijd waarin politiek nog fatsoen betekende. Zijn wantrouwen tegenover de NDP was geen kwestie van partijhaat, maar van principes. De littekens van de militaire dictatuur in de jaren tachtig, de pijn van de decembermoorden, en het verlies van vertrouwen in de rechtsstaat hadden zich in zijn geheugen gegrift. Voor hem kon Suriname pas echt vooruitgaan als het land brak met die donkere erfenis.
Toen NPS-voorzitter Gregory Rusland in 2020 overwoog samen te werken met de NDP, greep Venetiaan in. “Dit is verschrikkelijk”, zei hij toen de intentieverklaring werd getekend. Hij vond dat deze stap indruiste tegen de ziel van de NPS.
Ook zei hij geen vertrouwen in Simons te hebben omdat zij zich niet houdt aan afspraken.
‘Terwijl Simons weet dat Bouterse voor de rechter zou moeten verschijnen voor de moorden, heeft ze toch bevorderd dat Bouterse tot president werd gekozen en heeft alle kritiek hierop van tafel geveegd’
Rusland, gedreven door de wens tot macht, negeerde dat advies.
Hij herinnerde eraan dat Desi Bouterse nog altijd verantwoordelijk gehouden moest worden voor de moorden van december 1982. “Hoe kun je samenwerken met iemand die de democratie vertrapt heeft?”, vroeg hij zich af.
Maar Rusland sloeg zijn waarschuwing in de wind, gedreven door de belofte van macht en invloed.
Nu, na zijn heengaan, lijkt Venetiaan’s stem sterker dan ooit. Zijn keuze voor een sobere uitvaart — zonder staatsrituelen, zonder politieke eerbetoon — is zijn laatste les aan Suriname: macht vergaat, maar waardigheid blijft. Zijn dood is geen stilte, maar een echo van karakter.