Obesitas is een enorm gezondheidsprobleem in Suriname, maar van de autoriteiten van Volksgezondheid worden er geen maatregelen genomen.
Het is bekend dat obesitas onder andere komt door een bepaald voedingspatroon bijvoorbeeld een hoge calorie-inname en met name een hoge suikerconsumptie. Tegenwoordig wordt door wereldburgers veel verwerkt voedsel geconsumeerd en daarin komen geheid onnodig toegevoegde suikers voor. Verder is bewegen een groot probleem in Suriname. Er zijn geen veilige plekken waar burgers laagdrempelig zich kunnen bewegen zoals wandelen, joggen of fietsen. Suriname is een groen land met bijna geen wandelparken. Straten zijn te onveilig om zich op te begeven als wandelaar of fietser. Het is bijna aan poging tot zelfmoord. Veel burgers roken daarbij ook nog en drinken overmatig alcohol.
We hebben het hier eerder gehad over de dranken die in de Surinaamse winkels te verkrijgen zijn. We gaan het herhalen totdat de autoriteiten op het gebied van de Volksgezondheid het begrijpen. Het komt bijvoorbeeld in Suriname voor dat sap fabrikanten hun sappen zonder toegevoegde suiker substantieel duurder aanbieden dan hun sappen met toegevoegde suikers. Bij geïmporteerde dranken zien we dat die 2 categorieën even duur zijn of dat ze zes-varianten goedkoper zijn.
We hebben het hier eerder over gehad dat de overheid er bitter weinig aan doet om de inname van toegevoegde suikers te ontmoedigen. Veel Surinaamse consumenten voelen zich gepakt en benadeeld als ze sappen kopen waarin er geen suikers zijn toegevoegd om het zoeter te maken. De bewustwording om minder suikers in te nemen is namelijk heel laag bij de gemiddelde burger, vooral die van de districten en volksbuurten. De overheidsvoorlichting is te elitair en bereikt alleen een bepaalde klasse.
Wij denken dat er bij wet productiebeperkingen moeten komen voor de fabrikanten van drank in Suriname. We gaan dan wat dat betreft weer in herhaling treden. De regering doet op het stuk van de preventie veel te weinig. De regering moet nu maatregelen treffen om de inname van suikers door de bevolking tegen te gaan. Er wordt alleen voorlichting gegeven maar ordenende maatregelen horen er niet bij. Dat is ter preventie van ziekten. Het ministerie van Volksgezondheid moet een zeer duidelijke richtlijn van de WHO gebruiken om beleid en wetgeving te maken tegen de ongezonde consumptie van gezoete en koolzuurhoudende dranken. Het gaat om de handleiding: “WHO manual on sugar-sweetened beverage taxation policies to promote healthy diets”.
In ontwikkelde landen hebben voedsel- en medicijnautoriteiten heel veel gezag; wat ze niet goedkeuren is niet geschikt voor consumptie van de bevolking. In Suriname eten we voedsel dat niet voor een voedselwarenautoriteit is goedgekeurd, ook de in het formele sfeer verwerkt en verpakt voedsel en drank. De regering moet met het handjevol aan producenten van frisdrank en sappen, in een goed voorbereide vergadering bij elkaar te roepen en met ze in dialoog te gaan.
De regering moet zich niet alleen richten tot de lokale producenten, maar ook tot de importeurs en distributeurs van de concurrerende producten die uit het buitenland voor de lokale markt worden binnengehaald. Die producten kunnen waarschijnlijk niet worden verboden als gekeken wordt naar de WTO- en de Caricom-regels, maar we dachten wel dat gezondheidsautoriteiten enige soevereiniteit hebben om fiscale maatregelen te treffen tegen producten die volgens het nationaal volksgezondheidsbeleid potentieel schadelijk zijn voor de volksgezondheid.
Suriname heeft een groot overgewicht probleem, omdat burgers veel suiker innemen, ongezond eten en heel weinig bewegen. Bepaalde bevolkingsgroepen hebben genetisch meer kans om last te ondervinden van hart- en vaatziekten en suikerziekte en daaraan gerelateerd nierfalen dan andere. Burgers die in Suriname in de supermarkt suikerloze dranken willen kopen hebben het zeer moeilijk, het enige wat ze kunnen kopen is water, maar daarvoor gaan burgers niet naar de supermarkt. Soms willen klanten een suikerloze frisdrank om een beetje op te rispen of een lekkere sinassap of ander vruchtensap zonder toegevoegde suikers.
Behalve dialoog met de lokale fabrikanten, importeurs en distributeurs en uiteraard ook het ministerie van EZ, denken we dat de VGZ minister ook moet komen met een wetsvoorstel. Zo moeten producenten verplicht minimaal een deel van hun productie die voor de lokale kleinhandel wordt gedistribueerd te produceren zonder toegevoegde suikers (voorbeeld: minimaal 25%), water erbuiten gelaten. Ook importeurs en distributeurs zijn dan verplicht om een deel van hun geïmporteerde drank, die uiteindelijk ook gedistribueerd zal worden, te laten bestaan zonder toegevoegde suikers (voorbeeld: 25%), water erbuiten gelaten. Gefaseerd kan dan het percentage worden verhoogd, gepaard gaande met goede public relations. Verder kan het wetsvoorstel komen met een bijzondere heffing per volume geïmporteerde drank met toegevoegde suikers. Dit, om de dranken zonder toegevoegde suikers aantrekkelijker te maken tegenover de ongezonde dranken met suiker.
De lokale productiequota en de importquota moeten ook percentages en gereduceerde bijzondere heffingen omvatten voor light dranken. In de wet moet dan duidelijk zijn aangegeven bij welke omvang van toevoeging van suiker per volume, gesproken kan worden van light. Uiteraard moet de kleinhandelaar ook verplicht worden om een proportioneel deel van zijn uitstalling van drank ook te besteden aan ongezoete drank.
In de hele discussie die nagenoeg afwezig is, missen we de Consumentenkring. Deze organisatie kan ook met een wetsvoorstel komen naar de minister van VGZ toe. De belasting op suikerhoudende of koolzuurhoudende dranken zou tegen augustus 2022 in ca 40 landen wereldwijd bestaan, inclusief Nederland. In de Caribbean zijn dat alleen Barbados en Dominica. Een belasting op suikerhoudende dranken, frisdrankbelasting of belasting op gezoete dranken is een belasting of toeslag (voedselgerelateerd fiscaal beleid) die is ontworpen om de consumptie van gezoete dranken te verminderen. Dranken die onder de frisdrankbelasting vallen, omvatten vaak koolzuurhoudende frisdranken, sportdranken en energiedranken. Deze beleidsinterventie is een poging om zwaarlijvigheid en de gevolgen voor de gezondheid die verband houden met overgewicht te verminderen.
Suriname moet op dit stuk maatregelen treffen en met een arts als president is de kans nu veel groter dan ooit.