Er is veel gaande met betrekking tot de benoeming van nieuwe personen bij allerlei staatsorganen en parastatale bedrijven. De klacht wordt nu weer gehoord dat weer de voorkeur wordt gegeven aan vrienden en familie. Op een vraag gesteld aan de huidige president, verwees ze naar haar familienaam, dat er geen mensen zijn benoemd met die familienaam, of dat het wel gebeurd is maar dat de mensen geen familie zijn. Dat is een antwoord dat alle presidenten kunnen geven, maar daarmee is de zaak niet afgedaan. Dat gedeelte van de vrienden is onbesproken gebleven.
Wij denken dat in de kleine samenleving die politiek en daardoor ook etnisch gepolariseerd is of raakt, het onvermijdelijk is dat uit een kleine poel steeds wordt gerekruteerd. De woorden zijn nog niet gevallen, maar straks zullen vriendjespolitiek en nepotisme worden gebruikt door personen die niets anders hebben gedaan.
Voor het publiek is het van belang om bekend te raken met de betekenis van deze termen.
De regering zit nu al 3 maanden aan maar veel ministeries hebben hun beleid niet kunnen vaststellen. Een lijn met concrete punten was ook niet te halen uit de Jaarrede enkele weken terug door de president uitgesproken. Het regeerbeleid is nog niet concreet, er is geen vijfjarige Regeringsverklaring 2025-2030 uitgegeven. Een meerjarig Ontwikkelingsplan ontbreekt ook nog.
Intussen worden RvCās opnieuw bemenst zonder dat het duidelijk is of parastatalen echt een rol van betekenis hebben gespeeld. Het lijkt erop dat politieke partijen hun leden zetten in de instituten vanwege hun loyaliteit aan de politieke partij. Dat is immers door de president niet ontkend. Enkele weken terug gaf ze aan dat het gebruik is dat politieke partijen een deel van de leden van de RvCās invullen. Daarbij gaf onze president niet aan of ze zou afwijken van de lijn. Ze leek de traditie eerder te omarmen en voort te zetten.
Wat de regering wel meegegeven moet worden is de rust op het financiƫle front en dat heeft te maken met wijsheid vanuit Financiƫn en de Centrale Bank. De problemen zijn niet minder dan tijdens de vorige regering, maar deze regering verkiest er wijselijk niet voor om het volk op te zadelen met koppijn die niet voor hem is bestemd en waaraan ze niets kan doen. Plannen voor versterking en diversifiƫring van de economie zijn er nog niet, het lijkt er aardig op dat de regering hoopt de tijd te kunnen doorbrengen tot de oliedollars in 2028 binnenstromen.
We zijn al bijna in 2026. Maar een doorlichting van de staatsbedrijven lijkt niet aanstaande. Op de begroting komen elk jaar bedrijven voor waarvan het totaal niet bekend is wat ze precies doen en of er nog enige productie van ze komt en waar de inkomsten worden gedeponeerd. We noemen twee voorbeelden: Staatsboerderij en de Plantage Alliance. In de begroting van 2024 staat dat de Staatsboerderij verder wordt gereorganiseerd en gerehabiliteerd. Dit zal dienen als een vee-opvang centrum, waar ras veredelingsactiviteiten zullen plaatsvinden. In het begrotingsjaar 2024 zouden de bovengenoemde activiteiten en de onderzoekswerkzaamheden aangepakt worden, waarvoor een bedrag van SRD 6.000.000 was geraamd. Wat er precies hier gebeurd? Er is per oktober 2020 een nieuw bestuur geĆÆnstalleerd. Middels een aangepast bedrijfsplan wordt in het planjaar gewerkt aan diversificatie van het bedrijf.
Het bedrijf Alliance wordt verder gerehabiliteerd en geherstructureerd, conform ons huidige agrarisch beleid staat in de begroting van 2024. Verder zal de infrastructuur worden gerehabiliteerd. Hierbij zullen de sluiswanden worden vervangen en zal het sluishuis worden gerehabiliteerd. Het herstel/rehabilitatie van de sluiswanden zal voorkomen dat het zout water binnendringt. Hiermee kunnen de goede agrarische gronden behouden worden voor productie diverse gewassen met name markoesa en andere gewassen (o.a groenten). Verder vindt uitbreiding/modernisering van de proeftuinen plaatst. Voor het planjaar is het streven om een aanvang te maken met 10 ha markoesateelt. Het begroot bedrag voor bovengenoemde activiteiten bedraagt SRD 4.000.000. Wat er hiervan terecht is gekomen is niet bekend. Wat er met de geteelde markoesa zou gebeuren is nooit nergens genoemd.
Overigens moeten we stellen dat markoesa, malversaties met grond en corruptie heel erg hand in hand zijn gegaan in Suriname. Wil je schuinsmarcheren? Gebruik dan markoesa als dekmantel.
Gepland was ook om de citrusproductie en verwerking wordt verder ontwikkeld om hoge kwaliteitsproducten aan te bieden op de lokale en regionale markt. Hoe groot ongeveer de productie op jaarbasis is, is een groot geheim, waarschijnlijk zo beschamend om er niet over naar huis te schrijven.
We sluiten af met een beschrijving van nepotisme. Nepotisme is het bevoordelen van familieleden, vrienden of kennissen bij het toekennen van banen, promoties of andere voordelen, vaak ongeacht hun geschiktheid. Het staat ook bekend als vriendjespolitiek en kan leiden tot een negatieve werksfeer, verminderde productiviteit, een gebrek aan diversiteit en andere problemen binnen een organisatie. Beslissingen worden genomen op basis van persoonlijke relaties in plaats van verdienste of kwalificaties. Het creƫert een omgeving waarin niet iedereen dezelfde kansen krijgt om vooruit te komen.
Nepotisme kan leiden tot ontevredenheid onder werknemers, een lagere productiviteit, een giftige werksfeer, en kan juridische risico’s met zich meebrengen. Aanverwant aan nepotisme is patronage met de Surinaamse āpatrongā als belangrijke figuur.
Patronage is de sociaal ongelijke betrekking waarbij de hoger geplaatste of patroon (beschermheer, begunstiger) gunsten verleent aan een lager geplaatste (cliƫnt, beschermeling) in ruil voor eerbetoon, trouw of diensten. Deze relatie kan verlopen via een tussenpersoon. Iemand kan patroon zijn in de ene relatie, maar cliƫnt in de andere. Patronage is vaak informeel en kan ontstaan juist door het ontbreken van formele regels of een onvolkomen naleving daarvan.