Men zegt vaak dat Suriname een land van harmonie is. Een plek waar culturen samenleven, waar een moskee en een synagoge vredig naast elkaar staan, en waar wij aan de wereld laten zien hoe verdraagzaam we zijn. Maar dat beeld is slechts een façade.
Achter de glimlach en de verhalen ligt een harde realiteit: er wordt dagelijks op de etnische snaar gespeeld.
We voeren misschien geen oorlog met wapens, maar de woorden die wij elkaar toewerpen, hakken wel degelijk in op de eenheid in ons land. En dat is misschien nog gevaarlijker: want woorden nestelen zich in hoofden, zaaien wantrouwen en zetten Surinamers lijnrecht tegenover elkaar.
Wie profiteert hiervan? Niet het volk. Niet de gewone man die worstelt met armoede, ongelijkheid en gebrek aan kansen. Het zijn de politici die de vruchten plukken. Voor hen is verdeeldheid een vruchtbare bodem. Hoe meer wij elkaar bevechten op etnische gronden, hoe steviger zij in het zadel blijven zitten.
En toch, in plaats van ons te verenigen tegen onrecht en achterstelling, verspillen wij onze energie aan onderlinge rivaliteit. Zolang etniciteit wordt gebruikt als breekijzer voor macht en verdeling, zullen wij nooit een échte natie vormen. Dan blijven we opgesloten in groepen, trots op onze afkomst,
maar blind voor de grotere opdracht: Surinamer zijn.
Daar komt nog iets bij. Luister naar de woorden van ons volkslied: het is een oproep tot eenheid, trouw en inzet voor het land. Het heeft een diepe inhoud die ons boven etniciteit zou moeten verheffen. Maar zingen wij het met ons hart? Nee. We zingen het wel, maar we geven geen inhoud aan wat wij zingen. Sterker nog: wanneer wij ons verliezen in racisme en verdeeldheid, dan bedriegen wij ons land en onze vlag. Want je kunt niet met overtuiging zingen dat je “trouw bent aan dit land”, en tegelijk je medemens verachten om zijn afkomst.
Echte verandering begint bij onszelf. Het vraagt om moed en zelfreflectie. Om de wil om voorbij afkomst te kijken, en keuzes te maken op basis van visie, beleid en integriteit. Pas wanneer wij ophouden onszelf te zien als Hindoestaan, Javaan, Marron, Chinees of Creool, en onszelf durven te zien als Surinamers, kan de façade plaatsmaken voor een solide fundament van eenheid.
Preani Koendjbiharie