De gewijzigde staatsbegroting 2025 biedt uitgebreide cijfers per ministerie, maar mist cruciale elementen voor een compleet beeld. Zonder macro-economisch kader, duidelijke totaaloverzichten, risicoanalyse en meetbare beleidsdoelen is de transparantie beperkt. Deze analyse belicht de belangrijkste lacunes die een effectieve beoordeling en verantwoording van het begrotingsbeleid bemoeilijken.
Analyse & ontbrekende onderdelen
1. Macroeconomisch kader ontbreekt
o Er is geen samenvattend hoofdstuk met macro-economische uitgangspunten: inflatie, wisselkoers, economische groei, schuldratioās.
o Zonder deze context is het moeilijk om de aannames achter de inkomsten- en uitgavenramingen te beoordelen.
2. Samenvattend totaaloverzicht
o Hoewel er per ministerie detail is, ontbreekt een duidelijke geconsolideerde tabel van totale inkomsten, totale uitgaven, begrotingstekort en financieringsbronnen.
o Een koppeling met de financieringsstrategie (leningen, giften, belastingen) is niet systematisch gepresenteerd.
3. Vergelijking met vorig jaar
o Er zijn wel āvermoedelijk beloop 2024ā kolommen, maar geen analyse van verschillen (trendverklaring, afwijkingsanalyse).
o Zonder toelichting is het lastig te zien waarom bepaalde posten sterk stijgen of dalen.
4. Beleidsprioriteiten per ministerie
o Alleen enkele ministeries hebben beleidsmatige toelichting; bij veel afdelingen ontbreken doelstellingen, meetbare indicatoren en concrete resultaten.
o Er is weinig informatie over monitoring en evaluatie (M&E).
5. Schuldenoverzicht
o Er worden wel aflossingen en rentelasten genoemd (met name bij Financiƫn), maar een volledige schuldpositie met binnenlandse/buitenlandse schulden, looptijden en rentetarieven ontbreekt.
6. Risicoanalyse
o Er is geen analyse van risicoās voor de begroting, zoals koersschommelingen, renteverhogingen, economische neergang of rampen.
7. Programmaresultaten en KPIās
o Waar prestatie-indicatoren zijn genoemd (bv. bij Justitie en Politie), zijn deze vaak beschrijvend en niet SMART geformuleerd.
o Veel grote uitgavenposten (subsidies, sociale programmaās) hebben geen meetbare doelstellingen of evaluatiekaders.
8. Financiƫle consolidatie parastatalen
o Er is een opsomming van parastatalen per ministerie, maar geen overzicht van hun financiƫle bijdrage of last voor de staatsbegroting.
Kortom: de begroting is gedetailleerd in cijfers per afdeling, maar mist het macro-economische raamwerk, een helder totaalbeeld, vergelijkende analyses, duidelijke beleidsprioriteiten en een systematische risico- en prestatieanalyse. Daardoor is het moeilijk om de haalbaarheid en duurzaamheid van het geheel te beoordelen.