Een visioen geboren uit landbouw en industrie
Op 13 augustus 1941 onthulde Henry Ford tijdens het jaarlijkse Dearborn Days-festival zijn experimentele “Sojabonen-auto”, een voertuig waarvan de carrosserie bestond uit plastic panelen van natuurlijke oorsprong. Het was de materialisatie van zijn droom om landbouw en industrie te combineren in een innovatieve symbiose.
Wat maakte deze auto zo bijzonder?
Het voertuig had een conventioneel buisvormig stalen frame met daaraan circa 14 plastic panelen die ongeveer ¼ inch (6 mm) dik waren.
Dankzij het lichtere materiaal woog de auto slechts ~1.900–2.000 pond, zo’n halve ton minder dan gangbare staalauto’s van die tijd.
In plaats van metalen carrosserie was de buitenkant gemaakt van een plasticmengsel waarvan de precieze samenstelling niet meer bekend is. Waarschijnlijk zaten er soja-vezels in, vermengd met katoen, lijnzaad, hennep en ramie, maar volgens hoofdingenieur Lowell E. Overly ging het om soja-vezel in een fenolhars met formaldehyde.
Ford had drie hoofdredenen voor dit experiment:
Hij wilde industrie en landbouw verenigen door landbouwproducten in auto’s te verwerken;
Hij beweerde dat dit materiaal veiliger was — het zou bij een botsing terugveren in plaats van vervormen;
Door de dreigende metaalschaarste voor WOII hoopte hij een alternatief te bieden met plantaardige materialen.
Bij de onthulling trok de auto de aandacht van media en het grote publiek. Kort daarop reisde een exemplaar nog naar de Michigan State Fair voor verdere exposities.
Helaas werd de oorlog een spelbreker: de automarkt schakelde over op militaire productie, en het project bleef steken bij twee prototypes. Na de oorlog raakte het idee in de vergetelheid. Het originele voertuig is verloren gegaan en zou uiteindelijk door Bob Gregorie zijn vernietigd, volgens Overly.
Een nalatenschap vol betekenis
Hoewel de sojabonen-auto nooit in productie ging, toont het experiment Henry Ford’s vooruitziende blik. Zijn visie op plantaardige materialen werd niet gerealiseerd in de jaren 40, maar wordt nu weer steeds actueler — moderne autofabrikanten verkennen biocomposieten, gerecycleerde kunststoffen en duurzaam hout in hun voertuigen. Ford sprak ooit over “auto’s die groeien in het veld” — het was meer dan een slogan: het was een visie die vandaag steeds relevanter lijkt.