Ik ben verslaafd aan documentaires over de natuur en het dierenrijk. Het fascineert me hoe dieren samenleven en overleven. Nog indrukwekkender vind ik hoe sommige volkeren en stammen – vaak ver van onze wereld – in harmonie leven met de natuur. Hun rituelen, gewoonten en culturen laten zien hoe prachtig en divers deze planeet is. Je zou bijna zeggen: we leven in een paradijs.
Maar het pijnlijke is dat wij, mensen, de enigen zijn die dat paradijs kapotmaken. Terwijl we hersenen hebben om te weten wat goed en fout is, gebruiken we die kennis juist om elkaar te vernietigen. Uit hebzucht voeren we oorlogen. Miljoenen mensen worden daardoor teruggeworpen naar primitieve omstandigheden, zonder schoon water, zonder voedsel, zonder toekomst.
Ik zie mensen die een hele maand moeten werken voor slechts één euro. Families waarvoor een paar koeien het enige bezit zijn. Ze leven van de melk, drinken zelfs de urine van het dier en wassen er hun haar mee. In sommige gebieden baden, poepen en drinken mensen in dezelfde rivier. En ondanks alles lachen ze nog. Dat doet je nadenken.
Een jongen van 19 zei in een documentaire: “Waarom zou ik naar school gaan? Zelfs met een diploma krijg je geen werk. Dan ga ik liever vissen.” Dat raakt je. Want deze mensen hebben niets, en toch tonen ze dankbaarheid voor het weinige dat ze hebben.
Wat zou jij doen als je moest leven van één euro per maand? Als je elke dag moest kiezen tussen eten of water? Of je kind wel of niet naar school sturen? Kun jij je dat voorstellen? En toch zijn deze mensen dankbaar, sterk en veerkrachtig. Wat kunnen wij veel van hen leren.
En dan kijk ik naar Suriname. Een land dat in vergelijking met veel andere plekken rijk is aan natuur, rust, ruimte en potentie. En wat doen wij ermee? We klagen, we mopperen, we verkwisten. We zagen aan de tak waarop we zelf zitten. Onze rivieren worden vervuild, onze bossen worden leeggeroofd, en onze samenhang als samenleving brokkelt af. Waarom? Omdat sommigen hun zakken willen vullen, ten koste van ons allemaal.
Wat we nodig hebben is bewustwording. Onderwijs, niet alleen op school, maar in de hele samenleving. We moeten leren hoe waardevol ons land is – en hoe kwetsbaar. We hebben verantwoord leiderschap nodig, maar ook verantwoordelijk burgerschap. Niet alleen wijzen naar politici, maar ook naar onszelf. Wat doe ik? Wat laat ik toe?
Terwijl wij ons druk maken om kleine ongemakken, leven anderen in echte ellende.
Laat dit een wake-up call zijn. Laten we stoppen met klagen en beginnen met waarderen. Laten we leren van volkeren die ondanks armoede nog lachen. En laten we onze rijkdom koesteren, beschermen, en eerlijk delen – ook met de generaties na ons.
Al is het je vriend of je politieke idool – als iemand bijdraagt aan de vernietiging van onze toekomst, moet je daartegen opstaan. Laat het niet gebeuren dat we pas beseffen wat we hadden, als het weg is.
Want we leven in een paradijs. Maar de vraag is: willen we het behouden, of blijven we het vernietigen?
Preani Koendjbiharie