Filosoof: âMenselijke geest is niet uitgerust voor de schaal van moderne kwaadâ
Volgens dr. Eva Meijer, filosofe aan de Universiteit van Wenen, worstelen mensen steeds vaker met het begrijpen van de omvang en intensiteit van kwaad waarmee ze in aanraking komen. In een tijdperk van voortdurende oorlogen, klimaatcrises en structurele onrechtvaardigheid, beweert Meijer dat onze psychische en morele capaciteiten simpelweg niet zijn geëvolueerd om deze complexiteit te verwerken.
âDe menselijke geest is ontworpen om in kleine groepen te overleven, niet om dagelijks confrontaties aan te gaan met systemisch kwaad op wereldschaalâ. stelt Meijer. âWanneer we berichten zien over genocide, ecologische rampen of massale armoede, proberen we die te begrijpen via emoties zoals verdriet of woede. Maar deze gevoelens zijn niet toegerust om de schaal van modern kwaad te bevatten.â
Ze wijst op de paradox dat technologie en globalisering ons bewustzijn hebben vergroot, terwijl onze cognitieve tools om er mee om te gaan achterblijven.
Volgens Meijer leidt dit tot een vorm van âmorele versuffingâ. Mensen worden overspoeld door informatie over kwaad, maar reageren vaak met afstomping of fatalisme. âWe denken dat we begrijpen wat er gebeurt, maar in werkelijkheid filteren we de realiteit zo sterk dat we alleen oppervlakkige beelden onthouden. Diepere compassie of actie blijft uit.â Ze benadrukt dat dit geen tekortkoming van individuen is, maar een fundamentele beperking van de menselijke conditie.
De oplossing? Meijer pleit voor collectieve strategieĂ«n: âWe moeten leren samenwerken om kwaad structureel te analyseren, in plaats van individueel te proberen âbegrijpenâ. Dat betekent: betere educatie over systeemdenken, ethiek en emotionele veerkracht. Alleen als we erkennen dat onze geest beperkt is, kunnen we nieuwe manieren ontwikkelen om er mee om te gaan.â
Zonder deze aanpak, vreest ze, blijft kwaad een abstracte dreiging â iets wat we zien , maar nooit Ă©cht begrijpen . En daarmee ook nooit effectief bestrijden.