De stille kracht van de diaspora: zegen, zwaktebod of een “Gouden Kooi”
Voor duizenden Surinaamse gezinnen vormen geldzendingen vanuit het buitenland, al jaren een financiële levenslijn. Vooral vanuit Nederland, maar ook uit de Verenigde Staten en het Caribisch gebied, stroomt jaarlijks een substantieel bedrag terug naar Suriname. Volgens officiële data van de Wereldbank ontvingen die gezinnen in 2019 ongeveer 98,7 miljoen USD, in 2020 was er een lichte daling naar 96,2 miljoen USD, maar in 2021 was er een opmerkelijke stijging tot ongeveer 148 miljoen USD. Dit niveau bleef min of meer stabiel in 2022 en 2023, namelijk 147 miljoen USD om 146.9 miljoen USD.
Hiermee vertegenwoordigen geldzendingen een significante bijdrage aan de Surinaamse economie van ongeveer 4% van het Bruto Binnenlands Product – een percentage dat vele malen hoger ligt dan het historisch gemiddelde van 0.85%.
Deze cijfers vertellen ook een complex verhaal: een van hoop én afhankelijkheid. Deze ‘stille kracht’ van de diaspora is een zegen voor velen. Het geld helpt gezinnen om te overleven, onderwijs te financieren, medische zorg te betalen en kleine ondernemingen te starten of draaiende te houden. In een land waar economische groei traag is en waar werkloosheid een uitdaging blijft, zijn geldzendingen een broodnodige injectie.
Maar schijn bedriegt. Terwijl deze financiële steun onmiskenbaar levens redt, zet ze tegelijkertijd de Surinaamse economie vast in een patroon van afhankelijkheid. Een patroon waarbij het Surinaamse beleid soms lijkt te leunen op de financiële ondersteuning vanuit de diaspora. Dit creëert een ‘gouden kooi’: comfortabel op korte termijn, maar gevaarlijk op lange termijn. Geldzendingen bieden weinig stimulans voor structurele hervormingen of investeringen in productieve sectoren en export. Hierdoor blijft Suriname kwetsbaar voor externe schokken. Een verandering in migratiepatronen, strengere wetgeving in gastlanden, of een wereldwijde economische crisis kan de geldstromen snel doen opdrogen.
Daarnaast is het verlies aan kapitaal door hoge transactiekosten – gemiddeld 5 tot 7 procent – een groot probleem. Alleen al in Suriname betekent dit dat jaarlijks miljoenen dollars niet in de Surinaamse economie terechtkomen.
Beleidsvoorstellen voor een sterke, zelfstandige toekomst
- Verlaag de transactiekosten: Door regelgeving en technologische innovatie kunnen kosten worden gedrukt, zodat meer geld de eindbestemming bereikt.
- Stimuleer lokale investeringen: Het is essentieel om sectoren als landbouw en toerisme te versterken. Dit kan de economische basis verbreden en de afhankelijkheid van geldzendingen verminderen.
- Ondersteun innovatie en ondernemerschap: Gericht beleid dat jonge en startende ondernemers faciliteert kan het ecosysteem van duurzame groei versterken.
- Betrek de diaspora als investeerder: Creëer platforms waar Surinamers in het buitenland gemakkelijk kunnen participeren in de economische ontwikkeling van hun thuisland.
Call-to-action
De Surinaamse diaspora is onmisbaar, maar onze toekomst moet niet afhangen van geld vanuit het buitenland. Het is tijd voor een paradigmaverschuiving: laten we geldzendingen niet zien als eindpunt, maar als springplank naar zelfredzaamheid. Beleidsmakers, ondernemers en burgers – allemaal hebben we de verantwoordelijkheid om Suriname te transformeren van een ontvanger van giften naar een krachtige, zelfbewuste economie. Alleen dan kunnen we écht levens redden – vandaag én morgen.