Er is verontrustend nieuws vanuit de organisatie van de verkiezingen. We zijn amper 9 dagen verwijderd van de verkiezingen landelijk en een groot aantal van meer dan 400 medewerkers die op de stembureaus moeten werken heeft zich afgemeld.
Met deze ontwikkeling is een zwak punt in onze verkiezingsorganisaties blootgelegd. Soms kun je op een aantal zaken anticiperen en vooruit kijken, maar soms komt de oplossing na een eerste grote uitglijder. Wij denken dat het een manco is in de verkiezingsorganisaties als medewerkers zo kort voor de verkiezingen vrij en zonder consequenties zich kunnen afmelden. De staat hoeft geen rekening te houden met deze massale afmelding als er geen grondige reden daaraan ten grondslag ligt, bijvoorbeeld een ziekte die lichamelijk en geestelijk zodanig sloopt dat het functioneren op de dag van de verkiezingen onmogelijk wordt of een noodgedwongen vertrek uit het land vanwege bijzondere omstandigheden.
Wij denken dat stembuspersoneel een eed of belofte zou moeten afleggen in het vervolg dat ze niet zonder grondige reden afstand nemen van hun plicht. De consequentie kan zijn een boete of een straf van hechtenis.
De reden voor deze toevallig zo massale afmelding is niet duidelijk nog. In de media lezen we uit de reacties dat er twee mogelijke verklaringen zijn voor het verlaten van de belangrijke verantwoordelijkheid die mensen op zich hebben genomen. Er is een groep die ervan uitgaat dat het hier moet gaan om een door de politiek gemotiveerde beweging. Het is een actie om de organisatoren van de verkiezing een hak te zetten. Die actie kan niet komen van de VHP, omdat ze zich daarmee lelijk in de vingers zullen snijden. Het kan wel van andere partijen komen die op voorhand weten dat ze uitkomst van de verkiezingen niet goed voor hun zal uitpakken.
Het kan ook komen van partijen die graag de conclusie willen dat de verkiezingen niet goed zijn georganiseerd en dat er mankementen zijn geweest. Zo zal de uitkomst van de verkiezingen in twijfel worden getrokken. Het zou dus hier kunnen gaan om sabotage van de verkiezingen.
Een andere verklaring zou zijn dat politieke partijen ook mensen aan het aanwerven zouden zijn – met een beetje scholing over de verkiezingsprocessen bij een stembureau – en deze beter voor de verkiezingsdag zouden dan de overheid. In onze ogen is gelet op de belangen die hier op het spel staan, het in de steek laten van de verkiezing en het gaan voor meer geld, een a-nationale en on-Surinaamse daad. Wij hebben geen begrip voor deze switch en deze werkwijze. Als dit de oorzaak is, dan moet er een verbod komen voor politieke partijen om werkers op de dag om kiezers aan te lokken en te informeren, niet te selecteren uit het korps van het personeel dat op de stembureaus zal werken. Die blokkade moet in de wet komen.
Wanneer dit wel een oorzaak is, dan hebben bepaalde politieke partijen die deze personen rekruteren op onterechte wijze de Staat laten betalen voor hun speciale functionarissen die op de kiesbureaus, heel vaak op straat, op de schoolerven of bij de ingang, kiezers aansporen om op een bepaalde partij te stemmen. En dan gaat het voornamelijk om de training van deze mensen.
Deze personen hebben oneerlijk gehandeld door gratis van de staat een training te volgen om voor de staat te werken en deze kennis voor de staat in te zetten. Integendeel gaat men dan met opzet zich laten trainen op kosten van het land om zich te laten trainen en dan vertrekken naar jobs bij politieke partijen. Deze recruteringspraktijken van politieke partijen moeten worden verboden en strafbaar gesteld.
De vraag rijst nu hoe de Staat binnen een zo een korte tijd zal moeten zorgen voor vervanging. Wij denken dat een Staat een groot apparaat tot zijn beschikking heeft dat coachbaar is en flexibel inzetbaar.
Ambtenaren met een bepaalde scholing kunnen gemakkelijk na een korte training worden ingezet. Ze moeten dan wel gecompenseerd worden met een extra vergoeding. Ook zou het aantrekkelijk zijn als ze de hele week worden vrijgesteld van dienst. Een paar dagen besteden ze dan aan de training.
Het ambtenarenapparaat bestaat uit ambtenaren die loyaal zijn aan de Staat en aan de regering. In tijd van nood en calamiteit kan wel op hun loyaliteit een beroep worden gedaan.
Ruim 400 personen die waren getraind als stembureaupersoneel in Paramaribo hebben zich afgemeld voor de verkiezingsdag. Voor andere districten is het cijfer nog onbekend. In Paramaribo gaat het om 275 stembureaus, waarvoor in totaal 2.750 stembureauleden nodig zijn. De uitvallers betreffen plaatsvervangende leden no. 8, no. 9 en no. 10, die al getraind waren. De taken van de mensen zijn relatief eenvoudig: het handhaven van orde in het stembureau en het bieden van hulp aan personen die ondersteuning nodig hebben. BiZa benadert personen die al in het bestand staan direct, waardoor een open sollicitatie niet nodig is.
Desondanks kunnen geĂŻnteresseerden zich melden bij het ministerie om als stembureaupersoneel te werken.