De Surinaamse regering heeft de nieuwe concept Investeringswet 2025 gepresenteerd, die als doel heeft het investeringsklimaat in het land te verbeteren en zowel lokale als buitenlandse investeerders aan te trekken. De wet introduceert verschillende fiscale en niet-fiscale stimuleringsmaatregelen, waaronder belastingvrijstellingen, afschrijvingsmogelijkheden en bescherming van investeringen. Hoewel de wet een belangrijke stap vooruit is, zijn er zorgen over de mate waarin deze voldoet aan internationale en regionale verdragen.
Belangrijke punten uit de wet
- Fiscale stimuleringsmaatregelen: De wet biedt verschillende fiscale voordelen, zoals vrijstelling van inkomstenbelasting voor de eerste drie jaar en een vermindering van 60% voor de daaropvolgende zeven jaar. Daarnaast kunnen bedrijven vrij afschrijven op investeringen in bedrijfsmiddelen, wat hen een liquiditeitsvoordeel biedt.
- Bescherming van investeringen: De wet garandeert dat investeringen volledig worden beschermd tegen onteigening zonder eerlijke compensatie. In geval van onteigening moet de vergoeding binnen 100 werkdagen worden betaald.
- Repatriëring van winsten: Investeerders hebben het recht om winsten en kapitaal vrijelijk te repatriëren, mits zij voldoen aan de regels tegen witwassen en terrorismefinanciering.
- Specifieke sectoren: De wet richt zich op sectoren zoals landbouw, mijnbouw, bosbouw, toerisme en infrastructuur, waarbij extra stimulansen worden geboden voor investeringen in milieuvriendelijke technologieën en duurzame landbouwpraktijken.
- Rechtspersoonlijkheid en registratie: Investeerders moeten zich registreren bij het Surinaams Investerings- en Handelsagentschap (SITA), dat hen ondersteunt bij het verkrijgen van vergunningen en het navigeren door administratieve procedures.
Tekortkomingen ten opzichte van internationale en regionale verdragen
Ondanks de positieve aspecten van de wet, zijn er enkele belangrijke tekortkomingen in vergelijking met internationale en regionale verdragen:
- Gebrek aan duidelijke procedures voor milieubescherming: Hoewel de wet stimulansen biedt voor milieuvriendelijke investeringen, ontbreken er concrete procedures om ervoor te zorgen dat deze investeringen daadwerkelijk bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Dit staat in contrast met verdragen zoals het Verdrag van Parijs over klimaatverandering, dat landen verplicht om transparante en effectieve milieubeschermingsmaatregelen te nemen.
- Beperkte bescherming van arbeidsrechten: De wet voorziet in het aannemen van buitenlandse werknemers, maar er zijn geen specifieke bepalingen die de rechten van werknemers garanderen volgens internationale arbeidsnormen, zoals vastgelegd in de International Labour Organization (ILO)-verdragen. Dit roept vragen op over de bescherming van arbeidsrechten, vooral voor kwetsbare groepen.
- Onvoldoende transparantie bij grondverwerving: De wet regelt de verwerving van grond en natuurlijke hulpbronnen, maar er zijn geen duidelijke richtlijnen om ervoor te zorgen dat deze processen transparant en inclusief zijn. Dit kan leiden tot conflicten met inheemse en tribale gemeenschappen, wat in strijd is met de VN Verklaring over de Rechten van Inheemse Volken (UNDRIP).
- Gebrek aan duidelijkheid over geschillenbeslechting: Hoewel de wet voorziet in geschillenbeslechting via nationale en internationale arbitrage, ontbreekt er een duidelijk kader voor het omgaan met geschillen tussen investeerders en lokale gemeenschappen. Dit kan leiden tot ongelijke machtsverhoudingen, wat in strijd is met de principes van Fair and Equitable Treatment zoals vastgelegd in internationale investeringsverdragen.
- Beperkte aandacht voor lokale participatie: De wet biedt geen duidelijke richtlijnen voor de participatie van lokale gemeenschappen in investeringsprojecten, wat in strijd is met de principes van Free, Prior and Informed Consent (FPIC) zoals vastgelegd in internationale mensenrechtenverdragen.
Conclusie
De Investeringswet 2025 is een belangrijke stap vooruit in het aantrekken van investeringen en het verbeteren van het economische klimaat in Suriname. Echter, de wet schiet nog tekort op het gebied van milieubescherming, arbeidsrechten, transparantie bij grondverwerving en lokale participatie. Om volledig te voldoen aan internationale en regionale verdragen, moet de wet worden aangevuld met duidelijke procedures en richtlijnen die ervoor zorgen dat investeringen niet alleen economisch voordelig zijn, maar ook sociaal en ecologisch verantwoord.