De strafzaak rond oud-SLM-topfunctionaris Xaviera Jessurun roept fundamentele vragen op over bewijsvoering, bestuurlijke verantwoordelijkheid en de kans op een veroordeling in één van Surinames meest besproken corruptiedossiers.
In de omvangrijke strafzaak rond de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM) staat Xaviera Jessurun, voormalig president-commissaris van het staatsbedrijf, centraal. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt haar, samen met andere ex-functionarissen, van onder meer oplichting, verduistering, witwassen en valsheid in geschrifte. De zaak geldt als een belangrijke test voor de aanpak van vermeende corruptie binnen staatsbedrijven.
Volgens een geraadpleegde criminoloog draait deze zaak niet alleen om financiële schade, maar vooral om machtsmisbruik binnen bestuursstructuren. “In veel corruptiezaken is het directe bewijs lastig. Beslissingen worden collectief genomen, documenten circuleren intern en verantwoordelijkheden zijn vaak diffuus. Dat maakt veroordelingen complex”, stelt hij.
Een juridisch expert benadrukt dat het OM meer moet doen dan aantonen dat er financieel wanbeheer was. “Het OM zal concreet moeten bewijzen dat Jessurun opzettelijk heeft gehandeld, wist van onregelmatigheden en daar actief aan heeft meegewerkt of deze heeft gefaciliteerd.” Dat vereist onder meer sluitende documentatie, geldstromen die direct aan haar te koppelen zijn en verklaringen die haar rol ondubbelzinnig bevestigen.
Daarnaast speelt de functie die zij bekleedde een cruciale rol. Als president-commissaris lag haar verantwoordelijkheid vooral op toezicht en governance. De verdediging kan aanvoeren dat uitvoerende beslissingen door de directie zijn genomen. “Het OM moet aantonen dat toezicht hier is overschreden en dat er sprake was van bewuste betrokkenheid, niet slechts nalatigheid”, aldus de jurist.
Over de kansen van de verdachte zijn de deskundigen voorzichtig. Zonder ‘hard bewijs’ – zoals directe financiële bevoordeling of expliciete instructies – is een veroordeling allerminst zeker. Tegelijkertijd kan de zaak, ongeacht de uitkomst, verstrekkende gevolgen hebben voor het vertrouwen in staatsbedrijven en de manier waarop toezicht in Suriname juridisch wordt ingevuld.