Niet iedereen heeft verstand van regeren. Men streeft er slechts naar om op die troon te zitten. Als ze eenmaal aan ’t bewind zijn, probeert elk zich positief aan het volk te presenteren. Ze leggen bezoeken af, laten hun gezichten zien op plekken waar de nood hoog is, trekken meelevende gezichten, houden speeches en doen vooral mooie beloften. Kortom ze voeren een show op.
Af en toe lukt het om een enkele belofte te realiseren, maar geen enkele regering kan al die mooie beloften waar maken. Van belang is echter dat het doel wordt bereikt, namelijk het zoet houden van het volk.
Ook deze president verschijnt in de media, luistert naar alle klachten, noemt ze zelfs bij naam, zegt dat ze het probleem ziet en begrijpt, trekt een meelevend gezicht en zegt dat ze het probleem zal oplossen. Wie zijn blik richt op de toehoorders, ziet al die opgeheven gezichten, met een hoopvolle blik in de ogen. Ze absorberen gretig die mooie woorden en wachten dan op het toverstokje dat ter plekke al die problemen zal laten verdwijnen. I.p.v. het toverstokje, krijgt de hele groep aan het einde van de speech de genade klap namelijk de slotzin: ”Ik wil graag al deze problemen oplossen, maar daar is geld voor nodig. Er is echter geen geld.”
Sinds haar aantreden blijft ze als een mantra herhalen, ‘er is geen geld.’ Het volk hoort elke keer deze kreet en diep in ‘t hart, weten ze allemaal waarom er geen geld is om de problemen aan te pakken. Ze weten dat het land failliet is en ook nog met enorme schulden zit opgescheept. En toch durft niemand ter plekke te vragen: “maar hoe komt het dat er geen geld is?” De president geeft ook geen tekst en uitleg. Ze zegt simpelweg, ‘er is geen geld, ’en hoopt dat het volk de schuld zal afschuiven op de vorige regering.
Men kan natuurlijk niet van haar verwachten dat ze zegt: “Er is geen geld, omdat de NDP het land heeft gestort in een faillissement. Niemand geeft graag zo’n fout publiekelijk toe, vooral niet een fout, waarvan ze de gevolgen nu tijdens haar eigen bewind onder ogen moet zien. Dus kiest ze voor de mantra, ‘er is geen geld’, en het verder aan het volk over te laten om de zin af te maken.
Een faillissement bij een land gaat anders dan bij een persoon of bedrijf. Een bedrijf gaat failliet als de eigenaar zijn schulden niet meer kan betalen. De schuldeisers of de eigenaar kunnen dan naar de rechter stappen om een faillissement aan te vragen. De rechter beslist vervolgens of dit bedrijf daadwerkelijk failliet is. Wanneer dit het geval is, wordt er een curator benoemd. Deze persoon handelt het faillissement van het bedrijf verder af. Hij kijkt onder andere wat er met het personeel gebeurt en inventariseert de bezittingen van het bedrijf. Bij een Besloten Vennootschap, (een BV), gaat alleen het bedrijf failliet. Maar bij een eenmanszaak gaan de eigenaar en het bedrijf failliet. Deze persoon raakt dan alles kwijt totdat de schuld is afbetaald.
Ook landen kunnen failliet verklaard worden als ze hun betalingsplicht bij de schuldeisers niet nakomen. Bouterse had schulden gemaakt en kon de schuldeisers niet betalen. Het failliet verklaren van een land, gebeurt door een externe partij. Deze stelt het faillissement vast, maar bindt daar geen directe consequenties aan.
Verschillende instanties beoordelen hoe financieel gezond een land is. Hiervoor hebben ze een schaal. AAA is daar de hoogst haalbare score en D de slechtste. De ratings van de kredietbeoordelaars zijn eigenlijk voor investeerders. Een rating van een land is een beoordeling van zijn kredietwaardigheid door een onafhankelijk bureau, die aangeeft hoe waarschijnlijk het is dat het land aan zijn financiële verplichtingen kan voldoen. Deze beoordeling, uitgedrukt in letters (bv. AAA, AA, B, D) helpt investeerders het risico van het uitlenen van geld (kopen van obligaties) te bepalen: een hogere rating (bv. AAA) betekent lager risico en lagere leenkosten, terwijl een lagere rating (bv. CCC, D) duidt op hoger risico en hogere rente. Hoe slechter de rating van een land is, hoe minder happig men is om in dat land te investeren. Je kan van de D rating afkomen, wanneer er een akkoord is met de schuldeisers.
Bij landen die failliet zijn, wordt de schuld niet meer gekocht door financiële partijen. Hiermee verliest een land zijn toegang tot de financiële markt en kan hij dus geen geld meer lenen. Daarnaast ontstaat er een enorme inflatie en een bankencrisis. Dit alles heeft enorme economische gevolgen. Santokhi, had wel verstand van zaken en reisde direct af om dit schuldenprobleem met de schuldeisers te bespreken.
Suriname is blut, men kan niet meer lenen. Het gros van het volk begrijpt dit niet en men probeert ze in onwetendheid te houden.
Je kunt sommige mensen soms voor de gek houden en sommige mensen altijd, maar je kunt niet alle mensen altijd voor de gek houden. Vandaar dit advies aan alle leiders: “Beloof niets, zeg niet wij gaan dit en dat doen, maar zet je gewoon in en doe wat mogelijk is. Stap pas als een klus geklaard is, naar de media om aan het volk te vertellen wat je hebt gepresteerd. Ga vooral niet regeren als je geen verstand van regeren hebt.”
“It’s easier to fool people than to convince them, they have been fooled.”
Josta Vaseur