De kerstvakantie staat voor de deur, een periode die voor veel kinderen een feestelijk samenzijn met familie belooft. Maar voor sommige jongeren is het vooral een tijd van eenzaamheid of juist van nieuwe verantwoordelijkheden. Twee heel verschillende ervaringen illustreren hoe de ‘gezelligste tijd van het jaar’ niet voor iedereen hetzelfde aanvoelt.
Fiene: “Ik heb liever dat ik op school ben”
Fiene, een leerling uit groep 7, kijkt niet uit naar de vakantie. “Ik heb liever dat ik op school ben met mijn schoolvrienden dan alleen thuis te zitten en te wachten tot mijn ouders thuis komen van het werk”, zegt ze. Als enig kind voelt ze de afwezigheid van leeftijdsgenoten sterk. Hoewel een tante regelmatig langskomt, mist ze de dagelijkse sociale interactie van school.
Haar ouders hebben weinig contact met de verdere familie, iets wat Fiene niet goed begrijpt. “Zodra ik mijn ouders vraag wat er aan de hand is, zeggen ze alleen: ‘de mensen weten niet te communiceren en zijn gierig’.”
De kerstdagen brengt ze door met haar ouders en tante, maar het gevoel van een bredere familieband mist ze. “Dus ik heb daarom liever dat ik naar school ga… Ik hoop dat mijn ouders het zullen toelaten dat mijn vrienden hier mogen komen. De vakantie is wel kort, maar ik ben al moe van het thuis zitten.”
Harold: “Ik kan ook werk doen om een zakcentje te verdienen”
Harold (16) heeft een heel andere kijk. “Als ik een paar dagen thuis moet zitten, vind ik het niet erg. Daarbij kan ik ook werk doen om een zakcentje te verdienen,” legt hij uit. Voor hem en zijn vrienden is de vakantie een kans om verantwoordelijkheid te nemen. “Wij proberen te genieten van de school en ons best te doen, en zo ook te kijken hoe wij geld kunnen maken op een eerlijke manier.”
Daarnaast waardeert Harold de tijd die hij nu met zijn jongere broertje kan doorbrengen, die normaal gesproken naar de oppas gaat. “Ik vind het iets leuker als ik vakantie heb. Ik mis de school daar tussen, maar ik heb daarnaast ook de gelegenheid wat centjes bij te maken.” Hij kijkt uit naar een leuke kerstvakantie, mede mogelijk gemaakt door zijn eigen inzet.
Twee werelden
De verhalen van Fiene en Harold laten een scherp contrast zien. Waar de een de vakantie als een sociaal isolement ervaart, ziet de ander het als een kans voor groei, werk en familieverantwoordelijkheid. Beiden reflecteren op hun situatie met een opvallende volwassenheid: Fiene door haar verlangen naar verbinding helder onder woorden te brengen, Harold door zijn pragmatische blik op financiële zelfstandigheid.
Gemeenschappelijk is wel dat de traditionele kerst – met grote familiefeesten – voor beiden niet de realiteit is. Hun kerstvakantie wordt niet gedefinieerd door wat er ontbreekt, maar door hoe ze omgaan met wat wél mogelijk is: Fiene door te hopen op bezoek van vrienden, Harold door te werken en voor zijn broertje te zorgen.
TM