Het recente bezoek van Willem-Alexander aan Suriname — ter herdenking van 50 jaar onafhankelijkheid — legde scherp de pijnpunten bloot die nog altijd in de schaduw van de geschiedenis liggen. Vooral het heropenen van de kwestie rond de Decembermoorden (8 december 1982) bracht het trauma opnieuw onder de aandacht.
In zijn toespraak stelde de koning krachtig dat alleen een vrije democratische rechtsorde kan vermijden dat willekeur, uitbuiting, onrecht en straffeloosheid opnieuw de overhand krijgen. Tegelijk sprak hij een lof uit voor Suriname, met name voor het functioneren van diens rechtsstaat.
Dat is pijnlijk voor Jennifer Geerlings-Simons — jarenlang parlementsvoorzitter namens de NDP. In de periode dat ze voorzitter was (2010–2020) stemde zij als parlement voorzitter vóór de controversiële amnestieregeling die de lopende strafzaak rond de Decembermoorden dreigde stil te leggen.
Critici vonden dat ze als voorzitter de oppositie beperkte — hun microfoon werd uitgezet, hun inspraak geblokkeerd — als zij bezwaar maakten tegen die wetgeving.
Toch werd de amnestieregeling uiteindelijk vernietigd en in 2019/2020 werd de hoofdverdachte, Dési Bouterse, veroordeeld tot 20 jaar cel.
Maar nu komt Simons — intussen voorzitter van de NDP én sinds juli 2025 de eerste vrouwelijke president van Suriname — opnieuw in het middelpunt te staan.
Volgens de Surinaamse mensenrechtenanalist Dr. Hilde Reus is het onmogelijk om de verkiezing van Simons los te zien van het verleden van de NDP:
“Zolang de NDP — onder Simons — weigert haar eigen geschiedenis onder ogen te zien, blijft elke poging tot rebranding geloofwaardig voor sommigen, maar hypocriet voor velen.”
De NDP kan niet zomaar de andere richting opkijken zonder uitdrukkelijk afstand te nemen van de politieke manoeuvres en pogingen tot strafontduiking uit het verleden. Pas dan kan haar nieuwe koers rekenen op internationale geloofwaardigheid — en op vertrouwen van slachtoffers, nabestaanden en brede lagen van de Surinaamse samenleving.
Met het koninklijk bezoek is de NDP inderdaad even verlamd geweest. Maar of het nu werkelijk ademen is — of eerder wachten op het volgende politieke trauma — hangt sterk af van de bereidheid tot eerlijke confrontatie met het verleden.