Het Surinaamse Openbaar Ministerie (OM) heeft Paul de Haan, de naar Nederland gevluchte oud-directeur van de SLM, voormalig SLM-president-commissaris Xaviera Jessurun en ex adviseur van gewezen president Chan Santokhi en consultant Prenobe Bissessur opgeroepen voor verhoor.
De drie worden gehoord in het lopende strafrechtelijk onderzoek naar vermeende onrechtmatige betalingen, misleiding binnen aanbestedingsprocessen en mogelijk persoonlijk voordeel tijdens hun periode binnen de SLM.
De Haan stelt dat een intern onderzoek van registeraccountant Ron Wijnstekers hem in 2022 āvolledig vrijpleitteā. Juridische experts benadrukken echter dat dit slechts een interne bedrijfscontrole is. āZoān rapport heeft geen status binnen het strafrecht. Het OM opereert zelfstandig en voert eigen onderzoeken uitā, aldus een Justitie-bron. De oproep van De Haan aan het Nederlandse koningspaar om āin te grijpenā wordt door diplomaten weggezet als ondoenlijk: het Nederlandse staatshoofd mengt zich nooit in interne zaken van een soevereine staat.
Toevalligheden rond Albert Ramdin en Jessurun
Insiders stellen dat in dit dossier ook oud-minister Albert Ramdin gehoord zou moeten worden. Tijdens de Santokhi-regering begeleidde hij meerdere SLM-processen. Opvallend is dat Jessurunā nadat zij door president Santokhi was bedankt als SLM-president-commissaris ā stilzwijgend werd ondergebracht op het kabinet van Ramdin, op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Voor āBuzanen; was ze onzichtbaar. Haar aanwezigheid werd pas zichtbaar toen zij in Dubai samen met Ramdin werd gezien.
Later, toen Ramdin tot secretaris-generaal van de OAS, Organisatie van Amerikaanse Staten, werd gekozen, kreeg Xaviera Jessurun een functie binnen dezelfde organisatie in Washington. Die reeks opeenvolgende benoemingen en relocaties roept vragen op over invloed, loyaliteit en professionele afhankelijkheid tussen beiden.
Diplomatieke immuniteit: wat betekent dit?
Indien Ramdin door het Openbaar Ministerie zou worden opgeroepen, kan hij zich beroepen op diplomatieke immuniteit. Dit houdt in dat een diplomaat niet kan worden vervolgd door het gastland waarin hij is geaccrediteerd. Alleen de organisatie of staat die hem immuniteit verleent, kan die opheffen.
Hoe kan het OM een opheffing vragen?
Het OM kan via het ministerie van Buitenlandse Zaken een formeel diplomatiek verzoek indienen bij de OAS om de immuniteit van een functionaris op te heffen. Dit gebeurde internationaal eerder in zaken van:
ā corruptie door diplomatiek personeel in Latijns-Amerika;
ā fraudezaken waarbij VN-functionarissen hun immuniteit moesten inleveren.
āDe SLM-zaak is groter dan namen en netwerken. Iedereen die een rol heeft gespeeld, direct of indirect, komt in beeldā, aldus een Justitie-expert.