De Nederlandse demissionair premier Dick Schoof ging tijdens zijn bezoek aan Suriname in op het visumbeleid. Tijdens zijn gesprek met lokale media haalde Schoof meermaals aan, dat de relatie tussen Suriname en Nederland gestoeld moet zijn op wederzijds respect en gelijkwaardigheid.
Relatie op papier gelijkwaardig, in praktijk nog niet
Schoof benadrukte dat hij en president Jennifer Simons het onderwerp expliciet hebben besproken. Volgens hem delen beide landen een “bijzondere band” op basis van geschiedenis, cultuur en diaspora, en moet de relatie respectvol zijn “van beide kanten”. Maar toen hij geconfronteerd werd met het pijnpunt dat Surinamers juist op dát terrein respect missen, vooral door het visumbeleid, werd het gesprek interessant. Want als er één dossier is waarin Surinamers zich diep miskend voelen, dan is het het visumbeleid. Niet alleen vanwege langdurige wachttijden en afwijzingen, maar vooral door het gevoel dat Surinaamse familiebanden en sociale realiteiten worden genegeerd.
De demissionair premier werd op één van de meest gevoelige Surinaamse klachten gewezen: het gebrek aan begrip van de Nederlandse ambassade voor de Surinaamse familiecultuur. Waar Nederland strikt vasthoudt aan “eerste en tweede lijn familie” bij spoedvisa, werkt familie in Suriname anders.
Schoof moest toegeven
De premier erkende dat dit inderdaad een probleem is “dat opnieuw onder de aandacht is gebracht”. Hij gaf toe dat president Simons hetzelfde punt had gemaakt en beloofde het concreet door te zetten naar zowel Buitenlandse Zaken in Den Haag als de ambassade in Paramaribo. Hij herhaalde dat Nederland Suriname “volledig steunt” richting visumvrij reizen, maar schoof de beslissing door naar de Europese Unie.
Toch bleef er iets wringen, want precies ín dat detail voelen Surinamers een tekort aan respect: de regels worden strak toegepast zonder oog voor de realiteit van de Surinaamse samenleving.
Pittig slot: de realiteit die blijft knellen
Schoof bleef diplomatiek, maar het gesprek legde haarscherp bloot waarom Surinamers sceptisch zijn over termen als “wederzijds respect”. Op papier zijn de landen gelijkwaardige partners. In de praktijk wordt het Surinaamse perspectief nog te vaak ingeperkt door Europese regels, strikte ambtelijke interpretaties en weinig flexibiliteit bij persoonlijke en culturele noodsituaties.
De vraag is dus niet of de relatie respectvol zou moeten zijn. De vraag is wanneer Surinamers die respectvolle behandeling eindelijk gaan voelen.