Op 2 juli 1942 kwam er in een rustig hoekje van wat toen Tsjecho-Slowakije was een einde aan hun kindertijd.
Die dag werden 82 kinderen uit Lidice van hun moeders gescheiden en overgedragen aan de Gestapo.
Ze wisten niet waar ze naartoe werden gebracht.
Ze wisten niet dat hun reis naar het vernietigingskamp in Chelmno leidde… en ook niet dat de wereld hen nooit meer zou terugzien.
Deze kinderen hadden namen. Ze hadden gelach. Spelletjes, kleine gewoontes, kleine dromen…
En een toekomst die in een gaskamer werd uitgeblust.
Tientallen jaren later besloot beeldhouwster Marie Uchytilová dat deze kinderen niet volledig konden verdwijnen.
Met het geduld van een rouwende moeder en het hart van een historicus verzamelde ze elk overgebleven spoor – documenten, getuigenissen, foto’s.
En gedurende twintig lange jaren herschiep ze hun gezichten één voor één. Niet als anonieme figuren. Maar als de kinderen die ze werkelijk waren. Het resultaat werd een van de meest aangrijpende monumenten van Europa: het Lidicemonument.
Geen gehuil. Geen dramatische poses. Slechts 82 levensgrote bronzen silhouetten, stilstaand, kijkend naar de horizon met onschuld bevroren in de tijd.
Het is een monument zonder namen, zonder inscripties, zonder uitleg. En toch, als je ervoor staat, voel je het gewicht van een afwezigheid die nog steeds pijnlijk levend is.
Want soms heeft geschiedenis geen lawaai nodig. Ze heeft alleen herinnering nodig – een herinnering die niet roest.