Een belangrijk onderdeel van het Protocol tussen Suriname en Frankrijk inzake de regeling van de grens tussen Suriname en Frans-Guyana, betreft de mogelijke invoering van een grenspas voor inwoners van de tribale leefgemeenschappen langs de grensrivieren Marowijne en de Lawa. Hiermee kunnen de inwoners van de betrokken gemeenschappen zich vrij over en weer bewegen.
De uitwerking hiervan en invoering zal in gemeen overleg tussen beide landen na ratificatie van het Protocol plaatsvinden. Met de in te voeren grenspas zullen onder meer illegale activiteiten kunnen worden beperkt. De orde in het grensgebied wordt versterkt en wordt bescherming geboden aan lokale bewoners.
Rabin Parmessar (NDP), voorzitter van de Commisie van Rapporteurs, zei maandag in de Nationale Assemblee tijdens de behandeling van de ontwerpwet aangaande het Protocol, dat het niet de bedoeling is dat vreemdelingen die zich in het grensgebied bevinden een dergelijke grenspas zullen krijgen. Het Assembleelid benadrukt dat de gemeenschappen die al eeuwen langs beide zijden van de grensrivieren Marowijne en de Lawa wonen, zich vrijelijk moeten kunnen bewegen over de rivier. Men dient zich wel aan de wetgeving te houden, en zich niet bezig te houden met smokkel of andere illegale activiteiten.
Vrijelijke beweging
Het zich vrijelijk mogen bewegen over de grensrivier tussen tussen Suriname en Frans-Guyana is een van de belangrijke afspraken die opgenomen is in de gezamenlijke verklaring van de River Council waarin vertegenwoordigers van beide landen zijn vertegenwoordigd. De River Council is het gezamenlijk overlegorgaan tussen Suriname en Frankrijk. Het heeft tot doel de samenwerking in het grensgebied langs de Marowijne en de Lawa te versterken, door de rivier niet enkel als grens, maar ook als verbindend ecosysteem te beschouwen.
De River Council bestaat uit vertegenwoordigers van beide regeringen, lokale autoriteiten (districtscommissarissen) en technische deskundigen en vertegenwoordigers van diverse ministeries, en bespreekt thema’s zoals grensbeheer, milieubescherming, grensverkeer, veiligheid, management van de rivieren en sociaal-economische ontwikkeling van het gehele grensgebied, van de dorpen aan beide oevers en van de eilanden in de rivier. Momenteel fungeren binnen de River Council de 4 werkgroepen veiligheid, milieu, management van de rivier en sociale sector.
Exacte grensbepaling
De ontwerpwet inzake het Grens Protocol tussen Suriname en Frankrijk regelt de exacte grens tussen Suriname en Frans-Guyana op de Marowijnerivier en de Lawarivier tot aan de monding van de verder zuidelijk gelegen rivieren de Marowini en de Litanie. Over de exacte ligging van de grens bij de Marowini en de Litani zullen Suriname en Frankrijk in een latere stadium besprekingen voeren.
Voor wat betreft de exacte ligging van de grens tussen beide landen langs de Marowijnerivier en de Lawarivier wordt in het Grens Protocol bepaald dat daarbij de middellijn-methode wordt gehanteerd. Dit protocol beoogt de grens digitaal vast te leggen via circa 2.300 GPS-punten, lopend van de monding van de Marowijnerivier tot aan de samenvloeiing van de Lawa, Litani en Marowini.
De status van eilanden in de Marowijnerivier en de Lawa is bepaald op basis van hun oppervlakteverdeling; eilanden waarvan meer dan vijftig procent aan één zijde ligt worden aan dat land toegewezen. 70 procent van de totale landoppervlakte van de eilanden, is aan Suriname toegewezen, zijnde ongeveer 13.000 hectare. Een totale landoppervlakte van ongeveer 5.500 hectare. behoort tot Frans grondgebied.
De behandeling van de ontwerpwet inzake het Grens Protocol tussen Suriname en Frankrijk wordt morgen, donderdag, voortgezet. Dan zal van regeringszijde worden ingegaan op de verschillende vragen en opmerkingen van het parlement.