Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen deze week in De Nationale Assemblee is de rijstsector aan de orde gekomen. Suriname heeft een heuse rijstsector als segment van de landbouwsector in Suriname. De rijstsector in Suriname staat bekend als een klaagsector: men komt altijd in het nieuws met problemen. Er is nauwelijks goed nieuws te vernemen in deze sector. De staat moet altijd inkomen en heel vaak is het de overheid die niet heeft gedaan wat die moet doen. Er is niets positiefs te melden, want het is niet zo dat de Surinaamse media geen behagen in scheppen om het goede nieuws te verspreiden…of toch wel?
Maar in Guyana is het een andere zaak. Maar voordat we ingaan op de situatie in ons buurland, vragen we ons toch af hoe het staat met de doorstart van de kokosindustrie in Coronie. Een bedrijf zou zich in het cocosdistrict gaan richten op het verpakken van cocoswater. Het bedrijf zou al succes hebben in Guyana. Er was even iets in het nieuws en daarna werd het stil. Er zouden duizenden bomen worden geplant. In september 2023 meldden we hier dat het onmogelijke was gebeurd in Coronie. Toen was een kokosplantage gelanceerd met 65.000 bomen in de planning. Het bedrijf Pomeroon, met Guyana als basis, zou in de komende tijd op een areaal van 1.000 hectare ruim 65.000 kokosbomen planten.
Er zou een groeiende vraag zijn naar kokoswater en de plantage wil enkele miljoenen liter kokoswater per jaar produceren. Er kunnen heel veel producten gemaakt worden uit de teelt van kokos, maar de nadruk zal liggen op water en kokosolie. Het bedrijf Pomeroon heeft een plantage van 283 hectare aan de Pomeroonrivier in Guyana. In Suriname zal de plantage dus groter zijn. Het bedrijf zegt op zijn website dat ze de grootste producent van kokoswater en kokosolie wil zijn in het Caribisch gebied. De wereldwijde vraag naar kokosproducten stijgt jaarlijks met 10%. Het mondiale aanbod van kokosnoten blijft achter – en 95% van de noten is afkomstig van kleine boeren, aldus de informatie van het bedrijf. Kokoswater is een van de snelst groeiende consumentenproducten en zal in 2028 naar schatting een markt van 8 miljard dollar bereiken. Bijna de helft van de mondiale vraag komt uit Noord-Amerika, vermeldt het bedrijf op haar website.
Het kokosaanbod schiet tekort. Aziatische producenten nemen 75% van het wereldaanbod voor hun rekening. De Aziaten worden geconfronteerd met afnemende opbrengsten na tientallen jaren van onderinvestering. Verder gaat land verloren door verstedelijking.
In een artikel van Bloomberg wordt gesteld dat de eetbare olie-tekorten in de wereld niet opgelost zullen worden in Azië, maar een halve wereld verder in Latijns Amerika. Op papier lijkt dit een kans voor Suriname, als de Staat faciliteert en zijn krabita anu verder van de business houdt. Is er daadwerkelijk iets hier gebeurd?
En nu het rijstverhaal van Guyana. Guyana ligt op schema om in 2025 820.000 ton rijst te produceren, wat een belangrijke mijlpaal markeert voor de landbouwsector van het land, zelfs te midden van een verzadigde internationale markt en lage rijstprijzen. In Suriname ligt de jaarproductie op bijna 180.000 ton. Volgens minister van Landbouw Zulfikar Mustapha is het doel voor de komende jaren om een miljoen ton rijst te produceren.
Guyana wil een van de belangrijkste voedselproducerende landen in de regio worden. In de afgelopen vijf jaar zijn de productiecijfers gestaag toegenomen dankzij diverse overheidsinvesteringen in hoogproductieve variëteiten, subsidies en infrastructuur, waarbij de jaarlijkse rijstproductie in 2024 een record van 725.282 ton bereikte. De eerste oogst van 2025 heeft de helft van de doelstelling al overtroffen en bedroeg in totaal 413.239 ton. Daarmee is Guyana goed op weg om zijn jaarlijkse doelstelling te behalen.
Er zijn verschillende belangrijke initiatieven geïmplementeerd die dit succes stimuleren, allemaal gericht op het verlagen van de productiekosten en het verbeteren van de levensomstandigheden van boeren. Boeren krijgen onder meer voldoende middelen om hun opbrengsten te verhogen, waaronder een hogere toewijzing van meststoffen. Boeren kunnen nu een hele zak per ‘acre’ (1 acre is ca 0.4 hectare) ontvangen in plaats van een halve zak.
Daarnaast heeft de Guyana Rice Development Board (GRDB) een nieuw betalingssysteem geïntroduceerd waarmee de instantie boeren rechtstreeks kan betalen tegen een bepaald tarief. Dit zorgt voor meer transparantie en verantwoording bij snellere transacties, wat resulteert in een eerlijke vergoeding voor rijstboeren.
Om de plaag van rijstkevers te bestrijden, heeft de GRDB een reeks interventies uitgevoerd, waaronder veldbespuitingen om de schadelijke effecten op de gewassen te minimaliseren. Er zijn ook plannen om een speciale renteloze bank op te richten ter ondersteuning van investeringen in technologie, uitbreiding van landbouwgrond en gemoderniseerde apparatuur ter ondersteuning van het productieproces.
President Irfaan Ali kondigde ook aan dat boeren binnenkort ook gebruik kunnen maken van een tool die hen toegang geeft tot realtime informatie terwijl ze in de velden zijn. Binnen vier maanden moeten de boeren de tool waarin ze hebben geïnvesteerd kunnen gebruiken om toegang te krijgen tot onderwijs in de praktijk, toegang te krijgen tot realtime informatie in de praktijk, toegang te krijgen tot het weer in de praktijk, toegang te krijgen tot voorlichtingsondersteuning in de praktijk en toegang te krijgen tot technologie in de praktijk.
Deze interventies, samen met de inspanningen van de overheid om de landbouwsector te versterken, zullen het land niet alleen in staat stellen om zijn lange termijn productiedoelstellingen te halen, maar ook de voedselzekerheid te verbeteren en meer kansen te creëren voor boeren in heel Guyana.
Suriname loopt dus wat rijst betreft ver achter op Guyana. In Guyana praat men, maar men vergeet vooral niet om te doen, iets waarvan we kunnen leren.