Veel ambities, maar beperkte uitvoerbaarheid
De eerste Jaarrede van president Jennifer Simons, uitgesproken op dinsdag 30 september in De Nationale Assemblee, schetste een breed palet aan ambities voor de regeerperiode 2025–2030. Van economische hervormingen en sociale programma’s tot nationale veiligheid en gezondheidszorg: de president presenteerde een toekomstbeeld van een welvarend en veerkrachtig Suriname.
Toch roept de rede vragen op over de uitvoerbaarheid, prioritering en financiering van de plannen
Sterke punten van de rede
De toespraak benadrukte een aantal kernwaarden die van groot belang zijn voor het land:
- Natievorming en eenheid: De president positioneerde “Heritage Month” als nieuw jaarlijks ijkpunt om verbondenheid te bevorderen.
- Economie en diversificatie: Er werd erkend dat Suriname te afhankelijk blijft van mijnbouw. De regering wil landbouw, toerisme en MKB stimuleren en koppelde dat aan local content-wetgeving.
- Gezondheid en onderwijs: Extra aandacht ging naar geestelijke gezondheid, schoolvoeding en betere arbeidsvoorwaarden voor leerkrachten en zorgpersoneel.
- Transparantie en governance: Versterking van anti-corruptiebeleid, digitalisering van de overheid en hervorming van het kiesstelsel werden expliciet genoemd.
Tekortkomingen en zorgen
Ondanks de brede visie bevat de jaarrede duidelijke zwakke plekken:
- Financieel realisme
De begroting voor 2026 toont een tekort van ruim SRD 6,3 miljard (3,5% van het BBP). Hoewel Simons inzet op belastinginning en sanering, blijven de uitgaven zeer hoog. Er wordt weinig concreet gemaakt over hoe structurele tekorten worden gedicht zonder nieuwe schulden. - Vage uitvoeringsagenda
Veel plannen – zoals hervorming van de gezondheidszorg, digitalisering en onderwijsvernieuwing – worden als noodzakelijk gepresenteerd, maar zonder duidelijke tijdslijnen of prioriteiten. Het risico bestaat dat goede voornemens verzanden in bureaucratie. - Afhankelijkheid van olie en gas
Hoewel de president diversificatie benadrukt, blijft de olie- en gassector de rode draad. Local content wordt genoemd, maar concrete garanties voor brede volksdeelname ontbreken. - Sociale ongelijkheid
De rede benoemt armoedebestrijding en huisvesting, maar biedt weinig houvast over directe verlichting van de koopkrachtproblemen waar burgers nĂş mee kampen. De nadruk ligt eerder op lange termijnstructuren. - Gebrek aan evaluatie van het verleden
Hoewel de president erkent dat eerdere regeringen faalden bij het diversifiëren van de economie, blijft onduidelijk welke lessen concreet zijn geleerd en hoe fouten uit het verleden worden vermeden.
Conclusie
De Jaarrede van president Simons bevatte sterke retoriek en een ambitieuze koers, maar mist de praktische vertaalslag naar korte termijn resultaten. Zonder realistische financiële onderbouwing, duidelijke prioriteiten en concreet uitvoeringsplan, dreigt de agenda te stranden in mooie woorden. De uitdaging voor de regering is om de visie van een duurzame welzijnssamenleving om te zetten in haalbaar beleid dat voelbaar is in het dagelijks leven van de burger.