“Ik zal je iets zeggen wat velen niet durven te zeggen”, begint Alex, een jongeman in Paramaribo. “De grootste scam ter wereld? Dat is het leven zoals het ons geleerd is: ga naar school, haal je diploma, zoek een baan, werk keihard tot je zestigste… en als je dan nog leeft, mag je eindelijk ‘genieten’ van je pensioen.”
Hij schudt zijn hoofd. “Maar tegen die tijd ben je moe. Je lijf werkt niet meer mee. De dingen waar je ooit van hield? Daar heb je geen energie meer voor. En dan komt het besef: je bent al die jaren géén vrij mens geweest. Je was gevangen in een systeem.”
Alex vindt dat dit alles geen toeval is. “Het onderwijssysteem, zoals wij dat kennen, was vanaf het begin niet bedoeld om vrijdenkers, uitvinders of dromers te vormen. Nee, het werd ontworpen in de industriële revolutie om kinderen op te leiden tot gehoorzame, efficiënte werkers. Mensen die leren volgen, niet leiden. Mensen die niet vragen stellen, maar bevelen uitvoeren.”
In Suriname ziet Alex het elke dag. “Jongeren worden klaargestoomd voor banen die amper bestaan, zonder dat ze leren wie ze écht zijn. Ondernemerschap? Creativiteit? Kritisch denken? Dat komt pas als je het zelf ontdekt — en dan is het vaak te laat.”
“En weet je wat het ergste is?”, zegt Alex. “Ze hebben het zo slim opgezet dat de meeste mensen het nooit doorhebben. Ze denken dat dit het leven is. Dat dit ‘normaal’ is. Maar als je een keer echt goed kijkt… zie je de kooien. Onzichtbaar. Maar echt.”
“Dus als je dit leest en je denkt: dit voel ik ook… dan groei je. Dan word je wakker. En dat is precies wat ze niet willen.”
Alex glimlacht. “Blijf vragen stellen. Blijf groeien. Want echte vrijheid begint met bewustzijn.”