Er schijnt enige beweging in de zaak te komen wat betreft Palestina. De vraag is alleen of Palestina zelf in staat is om te functioneren als een staat. De grote landen in de wereld scharen zich achter de tweestatenoplossing. Frankrijk en Saoedi-Arabiƫ bereiden zich voor op een eendaagse top in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, een dag voor de start van het Algemeen Debat. Beide topbijeenkomsten zullen zich vooral richten op Israƫls oorlog tegen Gaza en de ongrijpbare tweestatenoplossing.
Op het VN-hoofdkwartier in New York komen wereldleiders bijeen om het lang vastgelopen idee nieuw leven in te blazen, te midden van waarschuwingen dat een aaneengesloten Palestijnse staat “volledig zou kunnen verdwijnen” als gevolg van IsraĆ«ls hegemonische acties in zowel Gaza als de bezette Westelijke Jordaanoever. Frankrijk zal naar verwachting zijn officiĆ«le erkenning van een Palestijnse staat aankondigen, en andere landen, zoals BelgiĆ«, overwegen hetzelfde te doen. Dit zal plaatsvinden een dag nadat het Verenigd Koninkrijk, Canada, AustraliĆ« en Portugal allemaal de Palestijnse staat hebben erkend in historische stappen, ondanks hevig verzet van IsraĆ«l en de Verenigde Staten.
IsraĆ«l en zijn belangrijkste bondgenoten boycotten de top. De IsraĆ«lische ambassadeur bij de VN, Danny Danon, beschrijft het grote multilaterale evenement als een “circus” en houdt vast aan IsraĆ«ls gemeenschappelijke refrein dat dergelijke stappen “belonen” terrorisme”.
De IsraĆ«lische premier Benjamin Netanyahu staat onder zware binnenlandse politieke druk te midden van de toenemende erkenning van de Palestijnse staat. IsraĆ«lische media melden dat zijn extreemrechtse regering overweegt de bezette Westelijke Jordaanoever gedeeltelijk of volledig te annexeren, maar dat Netanyahu Amerikaanse steun en dekking nodig heeft, die hij zal zoeken tijdens zijn verblijf in New York voor de Algemene Vergadering van de VN. De VN heeft de hoop uitgesproken dat de top “een nieuwe impuls kan geven aan de inspanningen om een āāVN-routekaart voor tweestaten op te stellen”.
De top van gisteren heeft voortgebouwd op de “New York Declaration” die eerder deze maand door de Algemene Vergadering van de VN werd aangenomen na een conferentie in juli, die gezamenlijk werd georganiseerd door Frankrijk en Saoedi-ArabiĆ«. IsraĆ«l en de VS boycotten ook deze internationale bijeenkomsten. De zeven pagina’s tellende verklaring schetste “tastbare, tijdgebonden en onomkeerbare stappen” in de richting van een tweestatenoplossing, maar veroordeelde ook Hamas en riep Hamas op tot overgave, ontwapening en vrijlating van alle gevangenen in Gaza. Verder werd opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en ongehinderde toegang van humanitaire hulp tot Gaza, terwijl IsraĆ«l de door hongersnood getroffen Palestijnse bevolking blijft uithongeren.
De Franse president Emmanuel Macron zal maandag een leidende figuur zijn op de top, maar de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman zal naar verwachting via een videoverbinding aanwezig zijn, ondanks dat hij een co-host is.
Als reactie op de groeiende wereldwijde consensus tegen de genocide in Gaza en de bezetting van de Westelijke Jordaanoever, heeft IsraĆ«l plannen ontwikkeld om delen van de Westelijke Jordaanoever te annexeren, met als expliciet doel een einde te maken aan de vooruitzichten op een toekomstige Palestijnse staat. IsraĆ«lische diplomaten hebben ook al gesuggereerd dat er specifiek maatregelen tegen Frankrijk en Macron zouden kunnen worden genomen. Ze vertelden de IsraĆ«lische media dat ze het Franse consulaat in Jeruzalem zouden kunnen sluiten, mogelijk Franse diplomaten zouden kunnen uitzetten of de samenwerking op het gebied van inlichtingen zouden kunnen beperken. Netanyahu heeft ook fel uitgehaald naar Macron en beweerde dat hij “het antisemitische vuur” in Frankrijk aanwakkert.
Qatar, dat bemiddelt tussen Israƫl en Hamas maar eerder deze maand door Israƫl werd gebombardeerd, verwelkomde maandag de aankondigingen van het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australiƫ en Portugal.
IsraĆ«l heeft zijn genocide in Gaza alleen maar geĆÆntensiveerd als reactie op de beperkte internationale mobilisatie, met name door de grondinvasie in Gaza-Stad en dodelijke lucht- en zee-aanvallen in de belegerde enclave op te voeren. Het IsraĆ«lische leger doodde zondag minstens 25 leden van een Palestijns gezin bij luchtaanvallen op huizen in de wijk Sabra in Gaza-Stad, terwijl het met tanks doorging en beweerde dat alle aanvallen gericht waren op “terroristische” doelen.
De tweestatenoplossing is een voorgesteld raamwerk voor de oplossing van het Israƫlisch-Palestijnse conflict door twee staten voor twee volkeren te vestigen: Israƫl voor het Joodse volk en Palestina (gevormd uit de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook) voor het Palestijnse volk. In 1993 kwamen de Israƫlische regering en de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) in de Oslo-akkoorden overeen een tweestatenoplossing te implementeren, wat leidde tot de oprichting van de Palestijnse Autoriteit (PA) als interim-autoriteit.
De tweestatenoplossing kwam voort uit de behoefte aan een vreedzame oplossing voor het Israƫlisch-Palestijnse conflict, waarin Joodse en Arabische inwoners van het historische Palestina streden om zelfbeschikking over hetzelfde gebied.
Tijdens de eerste intifada (1987-1993) kondigde Yasser Arafat van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) aan dat de PLO eerdere resoluties van de Verenigde Naties had aanvaard die opriepen tot de verdeling van het gebied in twee staten. Yitzhak Rabin, die als minister van Defensie probeerde de intifada te onderdrukken, concludeerde ondertussen dat de vastberadenheid van de Palestijnen tijdens de intifada aantoonde dat vrede niet mogelijk was zonder erkenning van en onderhandelingen met de Palestijnen. Arafat en Rabin leidden de inspanningen om de tweestatenoplossing begin jaren negentig te formaliseren in de Oslo-akkoorden.
We hopen dat nu weer vorderingen worden geboekt maar dat vooral in Palestina de capaciteit wordt opgebouwd zodat ze zich kunnen regeren.