Kinderen opvoeden is geen gemakkelijke taak. Bij de ene ouder rollen de kinderen zonder problemen naar een verantwoordelijke volwassene. Maar voor een ander kan het een lange lijdensweg zijn.
Het meest gehanteerde hulpmiddel om het kind weer in het gareel te krijgen was vroeger, dreigen met een pakslaag. Vroeger was het normaal om je kind een corrigerende tik te geven of het even ‘over de knie’ te leggen. Niemand keek daarvan op. Toen brak er een periode aan waarin een corrigerende tik werd veroordeeld en slaan een groot taboe werd in ouderland. Een pakslaag was plots ouderwets en werd veroordeeld als mishandeling. De moderne aanpak was om het kind op te voeden door middel van communicatie.
Er zijn in de wereld continu veranderingen te zien op allerlei gebied en men gaat vrijwillig of gedwongen mee in die flow. Ook in de aanpak van het kind gingen veel ouders mee met deze nieuwe trend van praten en niet slaan. Enkelen gingen zelfs zo ver dat ze het kind veel vrijheid in de schoot wierpen.
Langzamerhand bleek echter dat de kinderen die vrijheid en de verantwoordelijkheid niet aankonden en dat door de nieuwe aanpak de verbondenheid tussen ouder en kind verdween. Er was thuis veel gehaal en getrek tussen ouder en kind en het aantal kinderen dat van huis wegliep groeide. Men zocht de oplossing in het oprichten van opvangtehuizen voor kinderen en het in het leven roepen van allerlei hulpinstanties en praatgroepen voor ouders.
Suriname probeerde de zogenaamde moderne opvoeding van Nederland te kopiëren, en werd geconfronteerd met de gevolgen op straat, in het gezin en op school. Ouders waren continu bezig om hun hart te luchten over de problemen met hun kinderen: “Ik krijg ze maar niet op tijd in bed, de verslaving aan de mobiel en vooral het gamen worden steeds erger. Vapen en druggebruik nemen zorgwekkende vormen aan, die zware jongens krijgen steeds meer grip op mijn kind, mijn kind wordt geronseld om misdaden te plegen. enz.” De klachten gingen maar door totdat er een wanhoopskreet uit de mond van een moeder al die klachten overstemde. Terwijl de tranen haar over de wangen rolden riep ze uit: “ We hebben toch het beste met onze kinderen voor, waarom willen ze dan niet luisteren, waarom blijven ze hun kont tegen de krib gooien? Mijn hemel, wat doe ik verkeerd? Ik ben er zo moe van en kan niet blijven toekijken hoe mijn kind, ondanks mijn inspanningen, afglijdt! Vroeger konden we ons kind met een pakslaag in het gareel houden. Kijk maar wat die moderne aanpak teweeg heeft gebracht. We hebben onze kinderen niet meer in de hand!”
Dit laatste is een ontnuchterende waarheid, “we hebben onze kinderen niet meer in de hand,” maar de moderne aanpak de schuld geven, is wel erg gemakkelijk.\
De hamvraag is hoe komt het dat het zo misgaat met de opvoeding van onze kinderen? Misschien krijgen we antwoord op deze vraag als we onze hand in eigen boezem durven steken.
– Veel ouders praten niet, maar schreeuwen tegen hun kind. Het kind neemt dit gedrag over en weet niet beter dan dat een gesprek schreeuwend moet worden gevoerd. Schreeuwen voelt misschien als een goede manier om gehoord te worden (wie het hardst schreeuwt, wordt gehoord) omdat het zo luid is, maar de inhoud dringt niet tot het kind door.
– De reden waarom een ouder boos wordt op haar kind, is vaak omdat ze het gevoel heeft dat het gedrag van haar kind een reflectie is van hoe goed zij het doet als moeder. Sommige kinderen luisteren direct na een eerste waarschuwing, maar een ander kind luistert pas na 3 tot 4 keer waarschuwen en weer een ander luistert nooit. Als je kind niet luistert of zich misdraagt, kan jij dat voelen als’ ik heb gefaald’ en dan word je boos en ga je schreeuwen. Schreeuwen is echter het eerste teken dat jij je grip op het kind verliest.\
– Nog een feit is dat het respect tegenwoordig ver te zoeken is. We eisen dat we door onze kinderen moeten worden gerespecteerd, maar geven wij zelf respect?
– Niet alleen ouders slaan kinderen maar ook volwassenen slaan elkaar. Slaan is een teken dat jij je niet verbaal kan uiten. Wie zich met woorden kan redden, zal niet gauw slaan. Hoe vaker kinderen geslagen worden, hoe groter de kans is dat ze later agressief worden en dat slaan generatie op generatie wordt doorgegeven. Ook kunnen ze psychische,- en cognitieve problemen krijgen.
– Vele mensen denken dat het kind uit huis plaatsen of uit de klas verwijderen of schorsen, de oplossing is voor onhandelbaar gedrag, maar het probleem wordt niet opgelost door het de rug toe te keren. De reden waarom kinderen met hun ouders breken of zich distantiëren van de leerkracht is vaak om een einde te maken aan hun lijdensweg. Dus niet de opvoeder lijdt onder het gedrag van het kind, maar het kind is hier het lijdend voorwerp door het gedrag van de opvoeder.
Een kind wordt niet geboren met onhandelbaar gedrag. Dat onhandelbare gedrag wordt gecreëerd door opvoeders. Te vaak vergeten we dat discipline bijbrengen eigenlijk betekent: onderwijzen. Een kind is de leerling, en niet de ontvanger van gedragsmatige consequenties. Om effectief op te voeden, moet jij je focussen op communicatie in plaats van op vergelding. Achter wangedrag schuilt vaak een worstelend kind dat zich ervan bewust is dat het niet aan de verwachtingen voldoet, maar niet weet hoe het dan wel moet.
Beste opvoeders, je kunt je kind niet altijd controleren, maar met geduld, liefde en vertrouwen kun je hem of haar jarenlang ook na de kindertijd beïnvloeden. Focus dus op verbondenheid en invloed in plaats van op macht en controle.
“There’s usually an “inside” story to every “outside” behavior. Though we may not be able to know that “inside story,” there’s generally some inner reason for what children do. ”
Josta Vaseur
.