Voormalig president Chandrikapersad Santokhi maakt zich op voor een terugkeer in De Nationale Assemblée (DNA), waarschijnlijk medio september, na een korte vakantie. Daarmee wordt hij de eerste ex-president die zich opnieuw actief in het parlement vestigt sinds Ronald Venetiaan in 2005.
Venetiaan schreef destijds geschiedenis, maar zijn ervaring in DNA werd geen succes. De oud-president stond bekend als bedachtzaam en terughoudend, maar werd voortdurend het doelwit van felle aanvallen en persoonlijke beledigingen, vooral vanuit de oppositie onder leiding van de NDP. De toon was hard en respectloos: Venetiaan werd regelmatig geschoffeerd en in zijn integriteit aangetast. Uiteindelijk besloot hij zijn termijn niet volledig uit te zitten, waarmee duidelijk werd hoe moeilijk de politieke cultuur in Suriname het kan maken voor oud-presidenten om in het parlement te functioneren.
Andere oud-presidenten zoals Jules Wijdenbosch en Desi Bouterse werden wel gekozen tot DNA-lid, maar hadden niet de durf hun zetel daadwerkelijk te bezetten. Santokhi lijkt vastberadener, al moet blijken of hij bestand is tegen dezelfde druk waaronder Venetiaan bezweek.
De spanningen in het parlement zijn groot. Onder Santokhi’s presidentschap werd Desi Bouterse definitief veroordeeld in het 8 Decemberproces, waarna hij tot aan zijn dood ondergedoken leefde. Dat gegeven maakt de verwachting reëel dat de NDP-fractie Santokhi fel zal blijven bestoken. Daarbij komt dat Ingrid Bouterse, de weduwe van de oud-president, als DNA-lid openlijk afkeer van Santokhi koestert. Ook partijgenoot Ashwin Adhin, voormalig vicepresident, beschouwt zijn arrestatie en vervolging tijdens Santokhi’s regeerperiode als een politieke afstraffing.
Met een parlement waarin een aanzienlijk aantal leden de voorkeur geeft aan scheldpartijen boven inhoudelijk debat, dreigt Santokhi opnieuw in een vijandige arena te belanden. De vraag blijft of hij de politieke vuurkracht heeft om beledigingen en aanvallen te weerstaan, of dat hij, net als Venetiaan, vroegtijdig zijn zetel zal opgeven. De komende maanden zullen dit uitwijzen.
Politiek commentaar
Volgens een politiek analist balanceert Santokhi op een dun koord. Enerzijds kan zijn aanwezigheid in DNA worden gezien als een signaal dat hij niet vlucht voor de confrontatie en de democratische arena serieus neemt. Anderzijds loopt hij het risico dat de zittingen verzanden in persoonlijke aanvallen, waardoor de politieke inhoud naar de achtergrond verdwijnt.
“Het parlement zou in theorie een plek van debat en beleid moeten zijn, maar te vaak wordt het gebruikt als toneel voor partijpolitieke afrekeningen,” aldus de analist. “Als Santokhi erin slaagt boven het gekrakeel uit te stijgen en inhoudelijk sterk te blijven, kan hij het verschil maken. Lukt dat niet, dan kan zijn aanwezigheid juist een zwaktebod lijken.”