Wanneer politici falen in hun carrière, grijpen ze vaak naar het goedkoopste wapen: haat. In plaats van verantwoordelijkheid te nemen voor slecht beleid of corruptie, schuiven ze de schuld af op anderen. De burger wordt daarbij doelbewust gemanipuleerd, vaak zonder het zelf te beseffen. De haatsnaar is immers gevoelig: emoties zijn sneller te bespelen dan feiten.
Zondebokken als bliksemafleider
Een klassiek voorbeeld is hoe regeringen in crisistijd rassen aanwijzen als oorzaak van werkloosheid of criminaliteit.
Terwijl de echte problemen vaak liggen bij slecht financieel beheer, vriendjespolitiek of corruptie, richt de aandacht zich plots op de verschillende rassen. Ook in Suriname zagen we hoe machthebbers interne problemen verdoezelden door te wijzen naar de vorige regering, alsof alle falen automatisch erfgoed van voorgangers zou zijn.
Manipulatie door de elite
De elite heeft deze spanning hard nodig. Verdeelde burgers zijn makkelijker te controleren. Denk aan hoe internationale grootmachten oorlogstaal gebruiken om hun bevolking achter zich te scharen, terwijl de economische baten in handen van enkelen belanden. Of hoe lokale bestuurders de pers aanvallen, omdat kritische vragen hun eigen incompetentie blootleggen.
Vrije denker of speelbal?
Veel burgers geloven dat ze kritisch en onafhankelijk denken, maar wie zich laat meeslepen door haat die anderen hen influisteren, is eerder een speelbal. De ironie is dat dezelfde burgers die denken “het licht te zien”, vaak de grootste marionetten blijken van het politieke theater.
Conclusie
De echte strijd gaat niet tussen buur en buur, of partij tegen partij, maar tussen een misbruikte bevolking en een elite die verdeeldheid inzet als overlevingsstrategie. Wie écht vrij wil denken, stelt de vraag: Wie heeft er baat bij dat ik haat?