De ontwerpwet Openbaarheid van Bestuur ligt sinds november 2021 onder een steeds dikker laag stof in de bureauladen van de Nationale Assemblee, terwijl de overheid een bestuurlijke informatieplicht heeft.
Deze wet is bedoeld om de samenleving en elke individuele burger het recht te geven overheidsinformatie op te vragen en zo het bestuur transparanter te maken. Zo’n 4 jaren later is de wet nog steeds niet aangenomen. Waarom de Nationale Assemblee blijft dralen is een raadsel.
De Wet Openbaarheid van Bestuur is een essentieel instrument om corruptie tegen te gaan, het vertrouwen in de overheid te herstellen en burgers actiever te betrekken bij het beleid. “Zonder openheid kan de democratie niet ademen”, stelt een bekende jurist die de wet mede opstelde. “Nu blijft cruciale informatie achter gesloten deuren en dat werkt wantrouwen in de hand, omdat openbaarheid een instrument is om goede en democratische bestuursvoering in een continu proces te realiseren.”
Zodra de wet in werking treedt, kunnen burgers, journalisten en maatschappelijke organisaties rapporten, contacten en beleidsstukken opeisen die nu buiten de verantwoording blijven. Zeker als het gaat om financiën, aanbestedingen en cruciale beleidsuitgaven van onder meer ministeries, bedrijven, instellingen, publiekrechtelijke organen en parastatale bedrijven.
Zoals de ontwerpwet aangeeft zal de overheid in informatie voorzien zowel, schriftelijk, per brief, mondeling, telefonisch en langs digitale weg. Voorlopig is dit nobele streven nog een utopie.
Het is een opvallend gebrek aan transparantie dat juist deze wet niet behandeld wordt. Zolang openbaarheid geen prioriteit krijgt, zal de afstand tussen burger en bestuur alleen maar groter worden.