Simons ontvangt buitenlandse missies, maar VS zet al druk op relatie met China
President Jenny Simons en haar minister van Buitenlandse Zaken, Internationale Handel en Internationale Samenwerking Melvin Bouva, zijn volop bezig met het ontvangen van buitenlandse diplomatieke missies. Deze kennismakingsrondes verlopen formeel en hoffelijk, met de herhaalde boodschap dat Suriname openstaat voor vreedzame samenwerking op basis van gelijkwaardigheid – een zogeheten win-winmodel – en een strikt beleid van non-inmenging in elkaars binnenlandse aangelegenheden.
Toch dreigt de realiteit van de internationale verhoudingen deze idealistische toon te ondermijnen. De Verenigde Staten heeft al informele waarschuwingen afgegeven: Suriname wordt dringend verzocht om haar relatie met China te “temporiseren”. Deze subtiele dreiging past in een breder patroon van Amerikaanse druk op kleinere landen die nauwe banden onderhouden met Beijing.
Suriname heeft een langdurige, diepgewortelde relatie met China. Niet alleen economisch – via leningen, infrastructuurprojecten en import – maar ook sociaal, door de grote Chinese gemeenschap die in vrijwel alle lagen van de handel actief is. Hoewel onuitgesproken, genieten deze groepen diplomatieke bescherming van de Chinese staat.
China heeft zonder één schot te lossen een stevige voetafdruk in Suriname verankerd. Het bezit indirect controle over delen van de handelsketen, logistiek, en bepaalde strategische sectoren. Voor China is Suriname een klein maar strategisch puzzelstuk in hun bredere invloedssfeer in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied.
De VS daarentegen hanteert een heel ander instrumentarium: financiële druk. Ze kunnen Suriname treffen via beperkingen in de internationale bancaire toegang, belemmering van kapitaalstromen, handelsrestricties, of zelfs blokkades op logistiek en overslag in Amerikaanse havens. Voor een fragiele economie als die van Suriname, met een toch al moeizaam functionerend banksysteem, kunnen deze maatregelen desastreus zijn.
De retoriek onder president Trump is simpel: je bent met ons of tegen ons. Wie zich niet conformeert, wordt economisch uitgeknepen. Daarbij is het goed te beseffen dat landen als Frankrijk en Nederland, beiden NAVO-leden en bondgenoten binnen de G7, dergelijke Amerikaanse posities zelden openlijk tegenspreken. Suriname zou zich wel eens geïsoleerd kunnen terugvinden, zonder echte verdedigingsmechanismen.
President Simons is niet onbekend met deze geopolitieke dreigingen. Als NDP’er maakte zij van dichtbij mee hoe de regering-Bouterse in de jaren ’80 en daarna werd geconfronteerd met internationale isolatie en sancties. Zij kent ook de ‘tools’ waarmee buitenlandse machten destabilisatie kunnen ondersteunen of zelfs regeringen kunnen helpen omverwerpen – al dan niet subtiel.
Het is dan ook cruciaal dat Suriname deze keer anders navigeert. Een nieuwe wereldorde, waarin de rivaliteit tussen China en de VS het internationale toneel domineert, vereist een verfijnde diplomatieke koers. Niet door zich volledig te binden aan één machtsblok, maar door een eigen stem te ontwikkelen, en partnerschappen bewust te spreiden.
Maar dat vraagt ook om nieuwe denkers. Veel van de huidige adviseurs binnen het buitenlandbeleid dragen nog de reflexen van oude isolatie met zich mee. Zij zien vaak dezelfde scenario’s en handelen vanuit hetzelfde wantrouwen. De vraag is of dit nog volstaat in een wereld die sneller, complexer en multipolairer is geworden.
Voor Simons ligt hier een van haar grootste strategische uitdagingen: de kunst van het balanceren tussen economische belangen, geopolitieke loyaliteiten en nationale soevereiniteit – zonder de prijs te betalen van afhankelijkheid of uitsluiting. De komende maanden zullen uitwijzen of Suriname klaar is voor deze delicaat diplomatieke spagaat.