De luchtvaartsector in Suriname staat op instorten. Terwijl de nationale carrier SLM worstelt met toenemende operationele en financiële problemen, klinkt uit de sector ook een positiever geluid. Gerard Brunings, oudgediende in de luchtvaartbranche, voormalig piloot, luchtvaartondernemer en ex-beleidsadviseur, vertelt over meer dan 50 jaar luchtvaartontwikkeling. Hij is van mening dat de problemen in de sector zijn niet nieuw zijn, evenals de oplossingen, maar dat politieke bemoeienis vooruitgang remt in de sector.
Terugblik op meer dan 50 jaar luchtvaartontwikkeling
Gerard Brunings begon zijn loopbaan als piloot bij de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij in 1972 om daarna met zijn eigen binnenlandse luchtvaartonderneming ‘Gonini’ de markt te betreden. Nu is hij manager van het Ground handlings bedrijf N.V. Transport. Hij zag vele ontwikkelingen in de sector: nieuwe routes kwamen erbij, buitenlandse maatschappijen vestigden zich, de nationale luchthaven werd gemoderniseerd en uitgebreid, het passagiersaanbod nam toe, de ground handling ontwikkelde zich efficiënter en de Eduard Alexander Gummels International Airport werd recent operationeel in Paramaribo. Het feit dat er concurrentie op de markt komt, ziet hij als ontwikkeling.
“Er is wel degelijk vooruitgang geboekt”, zegt hij. “De sector is op bepaalde gebieden gegroeid, ondanks alle tegenslagen.”
Toch wijst Brunings op terugkerende structurele problemen. “Sedert 2010 en 2012 werden de huidige knelpunten in ICAO- en IOSA-rapporten benoemd. De recente opschorting van vluchten naar Europa is daar slechts een gevolg van.” Zijn analyse als kenner van de luchtvaart is als volgt: “Bekende problemen en uitblijvende oplossingen.”
Volgens Brunings ontbreekt het niet aan kennis, maar aan politieke daadkracht. “We weten wat de problemen zijn, wat het kost om ze op te lossen en welke expertise nodig is en waar we als land de expertise vandaan moeten halen. Toch blijven de juiste beslissingen uit.” Hij stelt dat politieke bemoeienis met de operationele kant van de luchtvaart leidt tot verkeerde keuzes en gemiste kansen.
De oplossing ligt volgens hem in het loskoppelen van politiek en bedrijfsvoering. “De politiek moet bereid zijn te investeren, maar ook erkennen waar deskundigheid ontbreekt en die inkopen en geen personen lukraak benoemen. Prioriteiten stellen is essentieel. Luchtvaart is geen bijzaak. Er is wel degelijk potentie in de sector.”
Ondanks de beperkte schaal van Suriname, ziet Brunings voldoende ruimte voor groei. “Er is vraag naar zowel passagiers vervoer als vrachtvervoer. Als de juiste randvoorwaarden worden gecreëerd, kan de sector zichzelf draaiende houden én renderen.”
Hij pleit voor een lange termijn visie waarin geïntegreerd beleid, infrastructuur, veiligheid en management samenkomen. “Zonder visie en continuïteit blijft het brandjes blussen.”
Suriname beschikt wel over de basis om een robuuste en regionale luchtvaartspeler te zijn. De aanwezigheid van meerdere luchtvaartmaatschappijen, nieuwe infrastructuur en een groeiende markt zijn hoopvolle elementen. Maar om echt vooruitgang te boeken is politieke bereidheid nodig om de luchtvaartsector professioneel, deskundig en met visie te ondersteunen. Zoals Brunings zegt: “De cockpit is geen plek voor politiek. Het is tijd dat de luchtvaart door vakmensen wordt bestuurd.”