Rubio feliciteert nieuwe president Geerlings-Simons, maar stuurt scherpe boodschap
In een officiële verklaring feliciteerde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, de nieuwe Surinaamse president Jennifer Geerlings-Simons met haar verkiezing. Tegelijkertijd sprak hij duidelijke zorgen uit over de groeiende invloed van de Chinese Communistische Partij (CCP) in Suriname en drong hij erop aan dat het buitenlands beleid van het land zich losmaakt van Chinese afhankelijkheid. “De VS staan achter democratische partners in het westelijk halfrond, maar we verwachten ook strategisch beleid dat onze gedeelde veiligheid ondersteunt,” aldus Rubio. De boodschap komt niet onverwacht: tijdens zijn eerdere bliksembezoek aan Paramaribo onder president Santokhi had Rubio al gewezen op wat hij noemde “ongezonde economische banden met Beijing”.
Waarom wil Washington minder Chinese invloed?
Internationaal expert dr. Laura Mendoza stelt: “De VS zien China’s opmars in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied als een directe bedreiging voor hun historische invloedssfeer. China biedt infrastructuur, leningen en diplomatieke steun, maar dit gaat gepaard met politieke loyaliteit en strategische toegang.”
De VS vrezen dat deze betrokkenheid op termijn leidt tot Chinese militaire aanwezigheid, controle over strategische havens of digitale surveillance.
De Monroe-doctrine: terug van nooit weggeweest
Hoewel geformuleerd in 1823, is de Monroe-doctrine – waarin Latijns-Amerika als invloedssfeer van de VS werd geclaimd – nog steeds leidend. In de context van China betekent dit: de VS accepteren geen permanente aanwezigheid van rivalen op het westelijk halfrond.
Wat betekent dit voor Suriname?
Suriname heeft de afgelopen jaren nauwe betrekkingen opgebouwd met China. Enkele kernpunten van die samenwerking zijn infrastructuur: bouw van wegen, bruggen en ziekenhuizen met Chinese leningen en bedrijven. Leningen: honderden miljoenen USD aan staatsleningen. Telecom en technologie: Huawei is actief in het land. Diplomatie: Suriname erkent het “één-China”-beleid en onderhoudt geen officiële banden met Taiwan.
China zal deze voet aan de grond willen behouden vanwege de natuurlijke hulpbronnen van Suriname (zoals bauxiet, olie, goud), de strategische ligging in Zuid-Amerika en diplomatieke steun in internationale fora zoals de VN.
Wat als Suriname niet luistert?
De VS kunnen een combinatie van diplomatieke druk, economische maatregelen en internationale isolatie inzetten. Denk aan beperking van toegang tot Amerikaanse financiële instellingen, vertraging of stopzetting van ontwikkelingshulp of militaire samenwerking en oproep aan internationale instellingen zoals de Wereldbank of het IMF om strengere voorwaarden te stellen.
Volgens Mendoza: “Kleine landen als Suriname moeten balanceren tussen economische noodzaak en geopolitieke realiteit. De uitdaging voor president Geerlings-Simons zal zijn: hoe behoud je soevereiniteit zonder geïsoleerd te raken van grote machten?”
De komende maanden zal blijken hoe Suriname omgaat met deze geopolitieke druk. Eén ding is zeker: het land bevindt zich opnieuw in het midden van een grootmachtenspel.