De uitstoot van kwik is sinds de jaren ‘70 hard afgenomen, maar opmerkelijk genoeg neemt het kwikgehalte bij dieren in het Noordpoolgebied nog steeds toe. Deense wetenschappers hebben nu ontdekt hoe dat komt.
Onderzoekers van de universiteiten van Aarhus en Kopenhagen publiceerden hun bevindingen in Nature Communications. Hoofdonderzoeker Rune Dietz legt uit: “Kwik is een krachtig gif dat de hersenen, het immuunsysteem en de voortplanting kan aantasten bij mensen en dieren. Het komt onder meer vrij bij kolenverbranding en goudwinning. We houden de hoeveelheid kwik in pooldieren al meer dan veertig jaar in de gaten.”
De wetenschappers onderzochten op Groenland weefsels van ijsberen, zeehonden en vissen, maar namen ook monsters van verschillende veengebieden mee.
Sommige stalen waren meer dan veertig jaar oud. In elk monster bepaalden ze de samenstelling van zes veelvoorkomende kwikisotopen, wat een soort chemische vingerafdruk als gevolg heeft. “Dankzij die analyse kan je aan de isotopen zien waar het kwik vandaan komt en via welke route het het Arctisch gebied bereikt”, legt onderzoeker Jens Søndergaard in de studie uit.
“Tot nu toe dachten we dat kwik vooral via de lucht in het Arctische gebied terechtkwam, bijvoorbeeld door neerslag of stofdeeltjes”, vervolgt Søndergaard. “Maar onze resultaten wijzen op iets anders. Het lijkt erop dat oceaanstromen de belangrijkste transporteurs zijn van kwik naar mariene en kustgebieden in het poolgebied. Kwik kan zeer lang in oceaanstromen circuleren voordat het Groenland bereikt, tot wel 150 jaar.”
“We kampen dus nog lang met de gevolgen van historische vervuiling.”