Terwijl Suriname officieel nog geen nieuw parlement heeft geïnstalleerd, laat staan een nieuwe president of vicepresident, worden er door een groep partijen – de zogenaamde ‘Coalitie van 6’ – al publieke ministerskandidaten voorgesteld. Politiek analisten spreken van een zorgwekkende trend die de institutionele orde en democratische processen onder druk zet.
De Coalitie van 6, bestaande uit zes partijen die samen de meerderheid claimen in het toekomstige parlement, lijkt op voorhand alvast haar machtspositie te willen etaleren. Opvallend is dat vooral kleine partijen zoals de BEP en A20 die elk slechts één zetel hebben behaald – nu al met ministerskandidaten naar buiten treden. En dat terwijl het nog volstrekt onduidelijk is wie de volgende president en vicepresident zal worden.
President Chandrikapersad Santokhi is officieel nog steeds in functie. Volgens de Surinaamse Grondwet is het de president die ministers benoemt en ontslaat. “Het is op z’n zachtst gezegd merkwaardig dat er al mensen worden voorgedragen voor ministersposten zonder dat duidelijk is wie de volgende president zal zijn”, zegt politiek analist dr. Rudi G. “In feite kan alleen in Suriname zoiets gebeuren. Het zegt veel over onze unieke politieke cultuur, maar ook over het gebrek aan respect voor constitutionele procedures.”
Dr. Rudi G. wijst erop dat het gevaarlijk is om kandidaten publiekelijk te presenteren voordat er duidelijkheid is over de uiteindelijke regeringsvorm. “Stel dat Santokhi toch opnieuw president wordt, of dat er een totaal onverwachte coalitie de macht grijpt – wat in het verleden is gebeurd – dan zijn deze voordrachten niet alleen zinloos, maar zelfs politiek schadelijk.”
De analist verwijst naar het jaar 1996, toen eveneens partijen vicepresident- en presidentskandidaten naar voren schoven die uiteindelijk nooit een functie kregen. “Toen kwam er uiteindelijk een totaal andere coalitie en een onverwacht kabinet. Die les lijkt men vergeten te zijn.”
Wat ook opvalt, is het strategisch inzetten van publieke perceptie. Door alvast kandidaten te presenteren, creëren partijen de indruk dat er een ‘volwaardige’ regering in de maak is. Dr. Rudi. G.: “Dat is pure misleiding. Er zijn wettelijke stappen en termijnen die gevolgd moeten worden. Je kunt geen regering claimen zonder parlement en zonder gekozen president.”
Hij vervolgt: “Deze manier van politiek bedrijven ondermijnt het vertrouwen van de burger in het systeem. Het versterkt het idee dat het niet om de kiezer gaat, maar om postjes verdelen onder elkaar.”
Zolang de nieuwe machtsstructuren nog niet zijn vastgesteld, blijft alles speculatief. Eén ding is zeker: de komende weken zullen bepalend zijn voor de politieke toekomst van Suriname. Maar of die transparant en rechtmatig vorm krijgt, is nu al voer voor discussie.