De uitslag van de recente verkiezingen roept bij veel kiezers vragen op. Verschillende burgers uiten hun onbegrip over het feit dat sommige kandidaten, ondanks een aanzienlijk aantal behaalde stemmen, niet gekozen zijn. Dit terwijl andere kandidaten die relatief minder stemmen hebben behaald toch een plek bemachtigen.
Volgens het huidige kiesstelsel speelt de plaats op de kandidatenlijst van een partij een doorslaggevende rol, vooral wanneer geen enkele kandidaat de kiesdeler haalt. In dat geval gaat de zetel naar de persoon die als nummer één op de lijst staat. “Dit is in principe niet waarvoor mensen stemmen”, klinkt het ontevreden. Veel kiezers geven aan bewust hun stem uitgebracht te hebben op een specifieke kandidaat, en voelen zich nu genegeerd in het uiteindelijke resultaat.
Een veelgehoorde oproep is dat het systeem herzien zou moeten worden. “Geef de kans aan degene die de stemmen wel behaald heeft”, zegt een burger. Anderen wijzen erop dat transparantie en representatie centraal zouden moeten staan in het verkiezingsproces.
Tegelijkertijd zijn er ook stemmen die wijzen op de regels van het spel: zolang de kiesdeler niet gehaald wordt, blijft de lijstvolgorde leidend. “Maar dat maakt het niet minder wrang voor hardwerkende kandidaten die steun hebben opgebouwd binnen hun gemeenschap”, merkt een ontevreden kiezer op.
Het debat over eerlijke vertegenwoordiging is hiermee opnieuw opgelaaid. Of dit zal leiden tot een heroverweging van het huidige systeem, blijft vooralsnog de vraag.
