Inleiding
Artikel 27 van het Kiesbesluit in Suriname is een controversieel artikel dat betrekking heeft op het stemrecht van personen met een beperking. Het artikel stelt dat mensen met een beperking, behalve met een vertrouwenspersoon of een vertegenwoordiger van het Stembureau, hun stem niet zelf kunnen uitbrengen. Dit leidt tot discussie over discriminatie en de rechten van mensen met een beperking. In dit artikel wordt geanalyseerd of het verzoek om het artikel te laten valideren gerechtvaardigd is.
De controverse: Artikel 27 en discriminatie
Advocaat Milton Castelen maakt duidelijk dat Artikel 27 niet rechtsgeldig is. Hij baseert zijn argument op het feit dat dit artikel niet voldoet aan de vereisten van de Kiesregeling. Volgens hem geeft Artikel 10 van de Kiesregeling de bevoegdheid om bij staatsbesluiten nadere regels vast te leggen, maar dit moet expliciet worden aangegeven. Artikel 27 is echter niet expliciet genoemd als een nadere regeling, wat volgens Castelen de rechtsgeldigheid in twijfel trekt.
Verder wordt er gewezen op discriminatie. De eis dat mensen met een beperking hun stem niet zelf kunnen uitoefenen, gaat tegen het principe van gelijkheid in. Het recht om te stemmen is een fundamenteel democratisch recht, en het feit dat deze groep mensen hiervan wordt uitgesloten, kan gezien worden als discriminatie. Dit is in strijd met internationale normen en conventies, zoals de Conventie voor de Rechten van Personen met een Beperking (CRPD), waarvan Suriname lid is.
Rechtsgeldigheid van Artikel 27
De rechtsgeldigheid van Artikel 27 wordt ondermijnd door verschillende juridische aspecten:
- Nadere regels in de Kiesregeling
Artikel 10 van de Kiesregeling geeft de mogelijkheid om bij staatsbesluiten nadere regels vast te leggen. Artikel 27 wordt echter niet expliciet genoemd als een dergelijke nadere regeling. Dit ontbreekt aan de vereiste formaliteit en kan leiden tot onzekerheid over de geldigheid van het artikel. - Conformiteit met internationale normen
De CRPD garandeert dat mensen met een beperking dezelfde rechten hebben als anderen, inclusief het stemrecht. Artikel 27 schijnt hiermee in conflict te komen, omdat het de zelfstandige uitvoering van het stemrecht beperkt. Dit kan leiden tot een overtreding van internationale verplichtingen. - Principe van gelijkheid
Het Surinaamse grondwettelijk systeem is gebaseerd op het principe van gelijkheid. Artikel 27 discrimineert mensen met een beperking door hen te dwingen een vertegenwoordiger te gebruiken, terwijl anderen dit recht vrijelijk kunnen uitoefenen. Dit is in strijd met het beginsel van gelijkheid voor alle burgers.
Alternatieven en verbeteringen
Om de situatie te verbeteren, zou het volgende kunnen worden gedaan:
- Revisie van Artikel 27
Het artikel moet worden herzien om ervoor te zorgen dat het expliciet voldoet aan de vereisten van de Kiesregeling. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat er een duidelijke verwijzing wordt gemaakt naar de nadere regels die zijn vastgesteld. - Toepassing van alternatieve mechanismen
In plaats van een vertegenwoordiger te verplichten, kan men alternatieve mechanismen invoeren om te zorgen dat mensen met een beperking hun stem zelfstandig kunnen uitoefenen. Denk bijvoorbeeld aan technologische oplossingen of speciale hulp bij het stemproces. - Conformiteit met internationale verdragen
Het Kiesbesluit moet worden aangepast om in overeenstemming te komen met de CRPD en andere internationale normen. Dit kan inhouden dat de beperking van het stemrecht wordt opgeheven en dat er garanties worden ingesteld om de zelfstandigheid van mensen met een beperking te respecteren. - Consultatie met betrokken partijen
Voordat nieuwe regels worden ingevoerd, dient er een breed consultatieproces te plaatsvinden met mensen met een beperking en hun vertegenwoordigers. Dit zorgt ervoor dat de regels effectief en inclusief zijn.
Conclusie
Op basis van de bovenstaande analyse lijkt het verzoek om Artikel 27 te laten valideren gerechtvaardigd. Het artikel lijkt niet rechtsgeldig en bevat elementen van discriminatie. Om de situatie te verbeteren, dient het Kiesbesluit te worden aangepast om in overeenstemming te komen met nationale en internationale normen. Een revisie van het artikel en de invoering van alternatieve mechanismen kunnen helpen om de rechten van mensen met een beperking te beschermen en te waarborgen dat zij hun stemrecht zelfstandig kunnen uitoefenen.
Samenvatting:
Artikel 27 van het Kiesbesluit is waarschijnlijk niet rechtsgeldig en bevat elementen van discriminatie. Een revisie van het artikel is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat het in overeenstemming komt met de Kiesregeling en internationale normen. Alternatieve mechanismen moeten worden ingevoerd om de zelfstandigheid van mensen met een beperking te waarborgen.