De Nationale Assemblee wil met het aanbrengen van wijzigingen in de Wet Beëindiging Lidmaatschap Volksvertegenwoordigende Organen regelen dat het lidmaatschap van een lid eindigt wanneer hij of zij door de politieke organisatie, namens welke het is gekozen, geroyeerd is geworden.
Het eindigen van het lidmaatschap van de betrokken volksvertegenwoordiger, zoals bepaald in de Grondwet, is een feit wanneer het lid per deurwaarderexploot een brief heeft betekend met daarin het besluit van de politieke partij van zijn of haar terugroeping.
Royement wil DNA als nieuwe grondslag toevoegen voor beëindiging van het lidmaatschap van een gekozen lid van een van de volksvertegenwoordigende organen.
De ontwerpwet die deze wijziging in de wet voorstelt is vorige week in de Nationale Assemblee in behandeling genomen. Tijdens de debatten staan oppositie en coalitie lijnrecht tegenover elkaar. Het wetsontwerp met de voorgestelde wijzigingen is een initiatiefvoorstel in 2022 ingediend door de Asis Gajadien (VHP), Nisha Jhakry (VHP) en de ondertussen onderminister geworden Genevievre Jordan (ABOP).
Onvolkomenheden in de wet
In de toelichting van het wetsotwerp wordt gesteld dat de onvolkomenheden in de Wet Terugroeping Volksvertegenwoordigers 2005 en de Wet Beëindiging Lidmaatschap Volksvertegenwoordigende Organen 2016, hebben gemaakt. dat op basis van deze wetten nooit een volksvertegenwoordiger is teruggeroepen. In het verleden is het wel eens voorgekomen dat leden van de Nationale Assemblee, hoewel zij voor een bepaalde politieke partij in het parlement als lid waren gekozen, na onenigheid binnen hun politieke partij, deze verlieten en de stap deden naar een andere politieke partij en een eenmansfractie vormen, al dan niet onder een eigen naam. Dit laatste is in strijd met de Kiesregeling en het Decreet Politieke Organisaties.
Stemmen op partij, niet op persoon
Tijdens het debat betoogt Mahinder Jogi (VHP) dat wanneer het volk personen kiest die via de politieke partij op de lijst worden geplaatst en aanvaard hebben als gekozen lid zich te onderwerpen aan de regels van de partij, dat zulks een commitment is die men maakt. En indien hierop woordbreuk wordt gepleegd, dienen er volgens hem terecht sancties te volgen. En die sancties zijn genoemd in de wet. Het terugroeprecht van gekozen leden van volksvertegenwoordigende organen is in de Grondwet voorzien. Jogi benadrukt dat stemmen die uitgebracht zijn tijdens verkiezingen op de eerste plaats uitgebracht worden op de politieke partij.
Stephen Tsang (NDP) noemt de voorgestelde wetswijziging discutabel. Met de toevoeging van royement voor terugroeping wordt de onafhankelijke positie van een volksvertegenwoordiger helemaal onderuit gehaald. Zeker ook met de procedure die wordt voorgesteld. Hij praat over het muilkorven van kritische DNA-leden en autocratie waar deze regering naar toe wil. Het volksbelang mag nimmer ondergeschikt zijn aan het partijbelang, vindt Tsang.
NPS-fractieleider Gregory Rusland vindt dat aan beide opvattingen wat te zeggen valt. Hoewel hij vindt dat een gekozen volksvertegenwoordiger de ruimte moet hebben om zijn of haar mening naar voren te brengen, er toch instrumenten moeten zijn voor politieke partijen om op te treden tegen gekozen leden die buiten de partijlijnen handelen. Ook Rusland benadrukt dat tijdens verkiezingen de stemmen op de eerste plaats uitgebracht worden op de politieke partij, en niet op een persoon. De NPS gaat volgens Rusland niet toestaan dat personen die namens de partij gekozen zijn, worden omgekocht en van de een op andere dag plots vreemd politiek gedrag gaan vertonen.
Het debat in het parlement over deze kwestie wordt deze week voortgezet.