De huidige situatie in de rijstsector, waarbij rijstboeren erop staan dat zij in voldoende mate financieel worden gecompenseerd voor gemaakte kosten bij de padie inzaai het vorige seizoen, is het directe gevolg van mismanagement bij waterbeheer.
De overheid, met name het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV). is sinds medio vorig jaar, en zelfs daarvoor, op de hoogte dat er tijdig maatregelen moesten worden getroffen om de effecten van de toen heersende langdurige droogte op de rijstteelt te mitigeren.
Door de maandenlange droogte was het eenieder in de rijstsector duidelijk dat de pompen van het Wakay pompgemaal in bedrijfszekere staat gebracht moesten worden. Het pompgemaal te Wakay is in de jaren ’70 van de vorige eeuw speciaal gebouwd om te zorgen voor voldoende aanvoer van zoet water ten behoeve van de rijstteelt. Bij droogte zouden er geen watertekorten ontstaan ten behoeve van de padienzaai.
Het water vanuit Wakay wordt via het circa 60 kilometer lange Corantijnkanaal aangevoerd en gedistribueerd naar de verschillende rijstpolders in Nickerie.
Ondanks de miljoenen SRD die onder andere aan brandstof en smeermiddelen werden vrijgemaakt om het Wakay pompgemaal te laten draaien, bleef de aanvoer van irrigatiewater zeer gebrekkig.
Inzaaikalender 1 november
Op 1 november vorig jaar, toen rijstboeren moesten beginnen met de padieinzaai, was er nog steeds geen sprake van voldoende irrigatiewater in de rijstpolders. Deze situatie van gebrekkige aanvoer van irrigatiewater sleepte zich voort gedurende de gehele inzaaikalender die tot eind december duurde. Rijstboeren die reeds geïnvesteerd hebben om hun landbouwpercelen te bewerken en klaar te maken voor de padieinzaai, moesten weken wachten om te kunnen inzaaien.
Ter voorkoming dat men buiten de inzaaikalender pas zou kunnen inzaaien, hebben vele boeren toen besloten om het weinige water in de irrigatiekanalen op te pompen naar hun landbouwpercelen. Ook dat liep gebrekkig, omdat het weinige water in de irrigatiekanalen dat langs de landbouwpercelen liep, snel opraakte. Normaal, bij voldoende wateraanvoer vanuit Wakay, dient het water uit de irrigatiekanalen door middel van zwaartekracht de landbouwpercelen in te stromen.
De aanvoer van water vanuit Wakay normaliseerde pas rond eind januari dit jaar, nadat LVV op het laatste moment drastisch heeft moeten ingrijpen door het technisch personeel bij het Wakay pompgemaal te vervangen door een technisch team van de EBS-Nickerie. De schade aan de rijstsector was echter al geschied.
Lage padieprijs
Het oppompen van water uit de irrigatiekanalen om de landbouwpercelen te kunnen bevloeien, heeft de rijstboeren flink in de kosten gejaagd. In vele gevallen hebben rijstboeren 1x 24 uur en soms langer hun waterpompen moeten laten draaien om de landbouwpercelen te kunnen bevloeien. Er is uitgerekend dat de brandstofkosten per hectare een bedrag van gemiddeld SRD 12.000 belopen.
De rijstboeren hebben sinds maart dit jaar, toen bleek dat zij een lage opkoopprijs kregen voor hun geoogste padie, bij de overheid aangedrongen op een financiële tegemoetkoming voor geleden verliezen. Voor hun padie kregen zij gemiddeld SRD 650 per baal van 79 kilogram, terwijl hun productiekosten rond de SRD 1.100 liggen.
Na verschillende protesten toen, heeft president Santokhi in april beloofd alle boeren financieel tegemoet te zullen komen. Dat is volgens hem zeer terecht. omdat boeren in staat gesteld moeten worden om het daaropvolgende seizoen weer padie in te zaaien. De rijstproductie en daarmee de voedselvoorziening van de bevolking moet gegarandeerd blijven.
Nu, zovele maanden later en een seizoen verder, wachten rijstboeren nog steeds op de beloofde financiële compensatie. Indien de rijstboeren financieel nu niet tegemoet worden gekomen, zullen zij over twee tot drie seizoenen helemaal niet meer in staat zijn rijst te produceren.