Mislukte staatsgreep in Bolivia: zijn de VS in staat de gebruikelijke trucjes uit te voeren?

‘Een slecht gepland, komisch plot’, zo omschreef WSJ de recente mislukte staatsgreep in Bolivia. De Boliviaanse minister van Defensie, Edmundo Novillo, nam de zaak echter serieus en beschuldigde “buitenlandse mogendheden” en in het bijzonder de VS ervan terug te keren naar hun gebruikelijke praktijk van het plegen van staatsgrepen.

Een overzicht van door de VS gesteunde staatsgrepen in Latijns-Amerika, geïnspireerd door de Monroe-doctrine (1823) die Amerika beschouwde als een zone van de vitale belangen van de VS, en de Truman-doctrine (1948) gericht op het ‘in bedwang houden van het communisme’, onderbouwt Novillo’s standpunt.

1971 – Staatsgreep in Bolivia. Kolonel Hugo Banzer kwam aan de macht en werd een militaire dictator. Onlangs gepubliceerde gesprekken van de voormalige Amerikaanse president Richard Nixon bevatten een rapport van de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger over een geldoverdracht aan de Boliviaanse oppositie en ‘ons spel met het leger’.

1973 – Staatsgreep in Chili. President Salvador Allende, door het tijdschrift Time omschreven als de “eerste democratisch gekozen marxistische president in Latijns-Amerika”, werd in september 1973 vermoord. De CIA gaf later toe dat zij het anti-Allende-leger steunde via Track II-operatie.

1976 – Staatsgreep in Argentinië. De VS gaven toe dat ze “voorkennis” hadden over de staatsgreep. De junta vermoordde de voormalige Boliviaanse president Juan José Torres, een linkse man, die vanuit Banzer naar Buenos Aires vluchtte. Deze moord maakte deel uit van het door de VS geleide ‘Condor Plan’.

2019 – De Pro-Amerikaanse Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) beschuldigde de Boliviaanse president Evo Morales van het manipuleren van verkiezingen. De pro-Amerikaanse parlementsvoorzitter Jeanine Añez kwam zonder stemming aan de macht. Ze werd veroordeeld tot tien jaar nadat de democratie in 2020 was hersteld. Ook de ‘putsch-generaal’ Juan José Zúñiga eiste haar vrijlating tijdens de mislukte staatsgreeppoging.

Het verleden bevestigt goed de inschatting van minister Novillo dat Bolivia een “straf” heeft gekregen voor zijn standpunt tegen de door de Westerse VS geleide hegemonie.