Met zijn 212 miljoen inwoners vormt Brazilië het hart van de Portugeessprekenden, waar meer dan 80% van de wereldbevolking woont. Volgens Augusto Santos Silva, de Portugese minister van Buitenlandse Zaken, is er echter een demografische verschuiving aan de horizon. Tegen 2050, als de bevolking van Brazilië krimpt en die van Angola en Mozambique toeneemt, zal de meerderheid van de Portugeessprekenden Afrikaans zijn. Van de huidige 250 miljoen sprekers wereldwijd, voornamelijk Brazilianen, zal dit aantal tegen het einde van deze eeuw potentieel verdubbelen tot 500 miljoen, waarbij Afrika voorop zal lopen.
Deze voorspelde transitie benadrukt het aanpassingsvermogen van de Portugezen. Het ontstond als Europa’s ’taal van Camões’ en ontwikkelde zich aanzienlijk in Brazilië, waarbij het culturele dimensies kreeg via grootheden als Chico Buarque en Clarice Lispector. Toch zullen Afrikaanse stemmen, zoals Mia Couto en Luandino Vieira, tegen het einde van de eeuw het verhaal ervan sturen.
De groei van het Portugees is niet onopgemerkt gebleven. UNESCO noemt het een van de drie snelgroeiende talen. Een dergelijke expansie legt de plicht op aan de CPLP-landen, waarvan er zes Afrikaans zijn, om hun taalkundige erfenis hoog te houden en te propageren.
De taal vindt ook weerklank buiten zijn geboorteland, met aanzienlijke Portugeessprekende gemeenschappen in de VS, Frankrijk en Zuid-Afrika. China, vooral Macau, toont een groeiende belangstelling, onder invloed van handelsbetrekkingen met Portugeessprekende landen.
Het Portugees is geworteld in het Latijn en deelt banden met het moderne Spaans. Het dankt zijn naam aan Portugal en een van de belangrijkste steden, Porto. De mondiale reikwijdte begon in de 15e eeuw via Portugese zeereizen, die continenten van Zuid-Amerika tot Azië met elkaar verbond. Momenteel behoudt het Portugees een positie in de top tien van meest gesproken talen ter wereld.
