De South Atlantic Anomaly (SAA), een regio waar het aardmagnetisch veld verzwakt, strekt zich uit over Zuid-Amerika en de zuidelijke Atlantische Oceaan. Recente bevindingen duiden op een toename van de omvang, waarbij de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) een westelijke expansie van 5% meldt in de afgelopen drie jaar vanaf januari 2023. De hoogste intensiteit van de anomalie bestrijkt Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay, maar zal naar verwachting uiteindelijk gevolgen hebben voor Bolivia, Chili, Peru en andere regionale landen.
Door de aanwezigheid van de SAA kan ruimtestraling dichter bij het aardoppervlak doordringen, wat zowel low-orbit-technologie als organismen kan beïnvloeden.
Sinds de jaren tachtig worden satellietstoringen toegeschreven aan de SAA, waaronder het opmerkelijke verlies van de Japanse Hitomi-sonde in 2016.
In 2010 ervoer astronaut Terry W. Virts een visuele stoornis veroorzaakt door straling die zijn oogzenuw trof bij het passeren van de anomalie, en ontwikkelde later huidkanker.
Het magnetische veld van de aarde, verantwoordelijk voor de bescherming van de planeet tegen ruimtestraling, wordt gegenereerd door de vloeibare buitenkern van de planeet.
Aangenomen wordt dat variaties in dit systeem, waaronder de magnetische as die niet is uitgelijnd met de rotatieas van de aarde, bijdragen aan de SAA.
Onderzoek suggereert dat soortgelijke anomalieën zich al 11 miljoen jaar in deze regio hebben voorgedaan.
Doorlopende monitoring van de anomalie is aan de gang via initiatieven zoals de Swarm-satellietconstellatie van het European Space Agency.
